Οι ασκητές του Αλιάκμονα – Γράφει ο Ιωάννης Λότσιος
Κάθε Κυριακή β’ Ματθαίου, μετά την εορτή Πάντων των Αγίων, η Βέροια τιμά την μνήμη πάντων των οσίων διαλλαμψάντων εν τη σκήτη της Βεροίας, όπου πάλι σήμερα μνήμη επιτελούμεν πάντων των εν Αγίω Όρειδιαλλαμψάντων οσίων Πατέρων.
Οι όσιοι και οι Άγιοι που ασκήτευαν στην Σκήτη, αποτελούν ένα ειδοποιό γνώρισμα της τοπικής Εκκλησίας, των ιστορικών ευθυνών και της πνευματικής ανανέωσης στον τόπο. Είναι κατά μια έκφραση ενός σύγχρονου Αγίου, ‘’το βαρύ πυροβολικό’’, που έχει πλείστα όσα πράγματα, θέσεις και λύσεις, απέναντι στην καθημερινότητα του βίου.
Οι Άγιοι αυτοί, όπως ο Άγιος Αντώνιος ο εκ Βεροίας, ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς και άλλοι, δημιούργησαν ένα πνευματικό φάρο στον ποταμό Αλιάκμονα, οδοδείκτη της τοπικής πνευματικότητας, δια μέσου των αιώνων. Άνθρωποι ασκητές, νηπτικοί και ησυχαστές με ασκητικούς αγώνες και έπαθλα πνευματικά, με στερήσεις και λιτότητα είναι παραδείγματα και ταμπέλες της καθημερινής πορείας.
Δεν μπορεί να αποτελεί βέβαια μια εορτή, απλώς υπενθύμιση σε ασκητικές πρακτικές του παρελθόντος, ούτε περισσότερο οι Άγιοι αυτοί είναι ιστορικά πορτραίτα της τοπικής Εκκλησίας, είναι κάτι περισσότερο και αυτό έχει αξία.
Η αναγωγή της προσπάθειας του για θεώση και σωτηρία, δεν είναι ένας φιλοσοφικός στοχασμός. Περισσότερο δεν πρέπει να δημιουργεί ενθουσιαστικές τάσεις, για μια άλλη όψη μιας ασκητικής ζωής, μιας άλλης πλευράς.
Ότι είναι ενθουσιαστικό, είναι πρόσκαιρο, μαραίνεται και παρέχεται. Γιατί στην πραγματικότητα αυτοί οι Άγιοι ξέρουν τι θα πει ζωή χωρίς Θεό και ζωή με Θεό.
Φρόνησης, προγραμματισμός, πνευματική διαύγεια, αγαστή σχέση με το περιβάλλον, γνωρίζουν καλύτερα τι εστί λιτότητα, είναι από τα απτά στοιχεία της ζωής των.
Αυτά είναι ορισμένα στοιχεία που θεραπεύουν πολλά προβλήματα, όπως άγχος στρες, θλίψη, κατάθλιψη κ.α. Οι ησυχαστές και νηπτικοί πατέρες γνωρίζουν την λειτουργία της ανθρώπινης φύσης, την βούληση, τον νουν, την σκέψη, γνωρίζουν να ακούν τον ανθρώπινο πόνο και το αδιέξοδο και να προσφέρουν την κατάλληλη λύση σε κάθε πρόβλημα.
