Νέα Αριστερά – Γράφει ο Σίμος Ανδρονίδης
Οι πρώην βουλευτές του κόμματος του Συνασπισμού της Ριζοσπαστικής Αριστεράς-Προοδευτική Συμμαχία που εν προκειμένω αποχώρησαν από το κόμμα και προχωρούν στη συγκρότηση νέας Κοινοβουλευτικής Ομάδας, προχώρησαν στην ανακοίνωση του ονόματος της νέας πολιτικής τους κίνησης. Και ποιο είναι το όνομα αυτής; ‘Νέα Αριστερά.’
Ο M. Kern είναι αυτός που έχει αναλύσει επισταμένως την λειτουργία και την επίδραση που έχουν αποκτήσει σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους τα λεγόμενα «συνθήματα επιχειρημάτων» και τα «συνθήματα εικόνας».
Σε αυτό το πλαίσιο, ορμώμενοι από αυτή την τυπολογική και πολιτική-συνθηματολογική διάκριση, θα επισημάνουμε θεωρητικώ τω τρόπω, πως η επιλογή του ονόματος ‘Νέα Αριστερά’ αντλεί στοιχεία τόσο από τα περισσότερο παραδοσιακά «συνθήματα επιχειρημάτων», όσο και από τα περισσότερο μετα-νεωτερικά «συνθήματα εικόνας». Και τι εννοούμε λέγοντας κάτι τέτοιο;
Εννοούμε πως η ονομασία ‘Νέα Αριστερά’ αφενός μεν αναδεικνύει στην επιφάνεια, και μάλιστα, εναργώς, την πολιτικοϊδεολογική στράτευση των μελών στην Αριστερά (‘είμαστε ταγμένοι στην Αριστερά’ ή αλλιώς, ‘υπηρέτες της μόνης ανθρωπιστικής ιδεολογίας’), και, αφετέρου, εμπεριέχει εντός της την εικόνα.
Ένα σύμβολο που θυμίζει βέλος και δείχνει ξεκάθαρα προς τα Αριστερά (‘που αλλού θα μπορούσε να δείξει’; ) προς την μόνη πολιτική ‘εναλλακτική,’ στο εγκάρσιο σημείο όπου το σύμβολο αυτό μπορεί να προσεγγιστεί και διαφορετικά.
Δηλαδή, ως ένας ‘άνθρωπος’ (η εμφανής βούλα πάνω από το βέλος) που κινείται προς τα Αριστερά. Υπό αυτό το πρίσμα, θα τονίσουμε πως η συγκεκριμένη εικόνα φέρει εντός της όχι τμήμα της ιδεολογίας του νέου κόμματος, αλλά, αντιθέτως, την ιδεολογία του εν συνόλω, υπονοώντας πολλά περισσότερα για τον αυτο-προσδιορισμό τους από ότι θα έκαναν αναλύσεις πολλών σελίδων.
Ποιοι μπορεί να είναι όμως εκείνοι οι παράγοντες ή οι λόγοι που κατέστησαν εφικτή την επιλογή του ονόματος ‘Νέα Αριστερά’; Ας το δούμε αναλυτικότερα. Ο πρώτος λόγος έχει σχέση με το γεγονός πως μέσω αυτής της επιλογής, κατασκευάζεται (ο στόχος είναι να καταστεί και λειτουργική) η αντίθεση μεταξύ ‘Νέας’ (βλέπε το νέο κόμμα) και ‘Παλαιάς’ Αριστεράς’, η οποία περιλαμβάνει τρεις επιμέρους εκφράσεις.
Την ‘Παλαιά Αριστερά’ τύπου ΣΥΡΙΖΑ που εντός ολίγου, υπό την ηγεσία του Στέφανου Κασσελάκη, θα μετατραπεί σε ‘μη-Αριστερά,’ που δεν έχει ΄τίποτε ουσιαστικό να προσφέρει στον ‘αγώνα’ για την πτώση της Δεξιάς κυβέρνησης Μητσοτάκη.’
Δεύτερον, την ‘Παλαιά Αριστερά’ τύπου Κομμουνιστικού Κόμματος που συν τοις άλλοις είναι ‘δογματική’ και καθ’ όλα ‘παρωχημένη’ και ‘εκτός πραγματικότητας’. Και, τρίτον, την ‘Παλαιά Αριστερά’, την οποία εκφράζουν ακραίες οργανώσεις της εξω-κοινοβουλευτικής Αριστεράς, τα μέλη των οποίων διακινούν μονίμως ‘ανεδαφικές προτάσεις.’ Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο κατέστη εφικτή η επιλογή αυτού του ονόματος, άπτεται του «πλεονεκτήματος», κατά τον Panebianco, που μπορεί να προσφέρει ένα τέτοιο όνομα.
Περισσότερο ‘σύνθετες’ (αν είναι δόκιμος αυτός ο γλωσσικός όρος), ονομασίες και όχι ακρωνύμια, έχουν το πλεονέκτημα πως αποκαλύπτουν εξ αρχής πολλά για την ιδεολογία του κόμματος και για τις κατευθύνσεις του, με το σύμβολο ή τα διάφορα σύμβολα να μπορεί να συνδράμει σε αυτό.
Έτσι, οι ενδιαφερόμενοι πολίτες και όχι αναγνώστες, δεν χρειάζεται να αφιερώσουν επιπλέον χρόνο ώστε να διαβάσουν ‘πίσω’ από το ακρωνύμιο και να καταλάβουν ‘το τι αυτό δηλώνει’. Το σύμβολο το οποίο μετατρέπεται σε πρωταρχικό σημαίνον, αρκετές φορές συμπληρώνει ‘κενά,’ αμβλύνει την αμφισημία που εδώ βέβαια δεν υπάρχει, κατευθύνοντας τον πολίτη και προσανατολίζοντας την σκέψη του.
Εάν ο πυρσός της Νέας Δημοκρατίας συμβολίζει την φωτιά που ‘έρχεται να κάψει το παρελθόν ανοίγοντας δρόμο για το μέλλον,’ τότε, το σύμβολο της ‘Νέας Αριστεράς,’, έρχεται να ‘δείξει’ το ποια είναι ‘η κατεύθυνση που πρέπει να λάβουν η χώρα και η κοινωνία.’
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, οι εμπνευστές αυτής της ονομασίας, παραφράσουν όσο χρειάζεται το γνωστό απόσπασμα από το ποίημα του Ισπανού ποιητή Αντόνιο Ματσάδο: ‘Διαβάτη, δεν υπάρχει δρόμο, τον δρόμο τον φτιάχνεις’. Η παραλλαγή εδώ είναι η ακόλουθη. ‘Πολίτη, τον δρόμο τον φτιάχνεις περπατώντας στα Αριστερά. Κοίταξε το ανθρωπάκι του τίτλου μας.’
Ο τρίτος λόγος που εντοπίζουμε, έχει να κάνει με το ό,τι οι βουλευτές και τα στελέχη του μόνο σε έναν τέτοιο τίτλο θα μπορούσαν να ομονοήσουν και να συμφωνήσουν εύκολα. Σε έναν τίτλο που θα περιέχει σε κεντρική θέση τον χαρακτηρισμό ‘Αριστερά.’ Οτιδήποτε άλλο, τέθηκε εκτός συζήτησης.
Και, ο τέταρτος λόγος, αφορά το ό,τι τα μέλη και οι βουλευτές του, δεν ήθελαν να συνδεθεί το νέο κόμμα με έναν τίτλο ή με μία ονομασία τύπου ‘Αριστερά Μπροστά’ που φέρει χωροταξικό περιεχόμενο και λιγότερο πολιτικό. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ανησύχησαν πως μπορεί κάποιοι Αριστεροί ψηφοφόροι, να τους συνδέσουν, ου μην να τους ‘ταυτίσουν’ με τον ‘απολιτικό’ και new age ΣΥΡΙΖΑ του Στέφανου Κασσελάκη, και όχι με ένα νέο και απολύτως πολιτικό και Αριστερό-Ριζοσπαστικό εγχείρημα.
Ευρύτερα ομιλώντας όμως, θα υπογραμμίσουμε πως ο τίτλος είναι ανέμπνευστος, αρκούντως συμβατικός ή κοινότοπος. Πράγμα που σημαίνει πως καθίσταται εκ των προτέρων δύσκολο να κινητοποιήσει και να συνεγείρει.
