Η ζωή τρέχει με γρήγορους ρυθμούς… Για να την προλάβεις, χρειάζεται και ένα Audi Q5
Στη δεκαετία του 70΄και του’80, στις χώρες του «υπαρκτού σοσιαλισμού», καθημερινό φαινόμενο ήταν οι δεκάδες και εκατοντάδες πολιτών έξω από τις πρεσβείες και τα προξενεία των ΗΠΑ.
Οι διπλωματικοί εκπρόσωποι του «επάρατου καπιταλισμού» εκθείαζαν τα επιτεύγματα του με γιγαντοφωτογραφίες και φιλμς της εποχής που έρχονταν σε όσο γινόταν μεγαλύτερη αντίθεση με την κατάσταση που υπήρχε εκεί.
Πολυτελή αυτοκίνητα, υπέροχα σπίτια, ευτυχισμένοι άνθρωποι, πλούτος και άνεση!!
Έτυχε να βρίσκομαι στη Σόφια (επί εποχής Τόντορ Ζίβκωφ) και κάποια μέρα επιχείρησα να βγάλω μια φωτογραφία με τον κόσμο έξω από την Αμερικάνικη πρεσβεία.
Τη φωτογραφία δεν την είδα ποτέ. Λιγότερο από ένα λεπτό μετά το κλικ (μάλλον κρακ) που έκανε η Zenit που είχα, βρέθηκα ανάμεσα σε δυο τύπους, περίπου σαν να βρισκόμουν στριμωγμένος ανάμεσα σε δυο ντουλάπες.
Η μόνη ελεύθερη κίνηση που μου επιτράπηκε να κάνω ήταν να βγάλω από την τσέπη μου την ταυτότητα προσωρινής διαμονής. Την κράτησαν μαζί με τη φωτογραφική μηχανή.
Δεν ξέρω για πότε βρέθηκα μέσα σε ένα συμβατικό lada. Μέσα στα σχεδόν δευτερόλεπτα που συνέβησαν όλα αυτά, το πρώτο πράγμα που κατάλαβα ήταν πως ήταν μάταιο (και μάλλον «επικίνδυνο») να διαμαρτυρηθώ.
Όλοι μαζί (ναι, σαν μια παρέα… (χαχα) φτάσαμε στο γνωστό κτήριο (εκεί που εκδίδονταν οι άδειες παραμονής), με τη μόνη διαφορά ότι αυτή τη φορά μπήκαμε από άλλη είσοδο, από αυτή του κοινού.
Βρέθηκα σ’ ένα χώρο (μπορείς να το πεις και γραφείο) με τοίχο απ’ την μια πλευρά και σκούρα τζάμια στις άλλες τρεις.
Έμεινα εκεί μόνος αρκετή ώρα.
Στο 10λπετο χτύπησα την πόρτα για να ζητήσω εξηγήσεις. Ο θυμός μου έφυγε με μιας μόλις άνοιξε η πόρτα και ήρθα πρόσωπο με πρόσωπο με ένα αστυνομικό. Η έκφραση του δεν άφηνε κανένα περιθώριο. Πριν καλά-καλά ανοίξω το στόμα μου, μου είπε με ύφος που δεν σήκωνε ούτε μισή κουβέντα παραπάνω: «Πάψε (σκάσε, με την ευρύτερη έννοια) και κάτσε εκεί», δείχνοντας με το κεφάλι την καρέκλα…
Μετά από αρκετή ώρα μπήκε μέσα ένας ευτραφής, ροδομάγουλος κύριος, ντυμένος με σκούρο κοστούμι, γραβάτα… Συμπαθής που έγινε ακόμη συμπαθέστερος όταν ξεκίνησε να μου μιλάει με ένα φιλικό χαμόγελο!!!
Ήξερε για μένα τόσα, πολλά από τα οποία εγώ ούτε καν θυμόμουν. Μου είπε πως ξέρει για μένα ότι είμαι έξυπνος (!!!) και λαμπρός νέος, αλλά δεν πρέπει να κάνω πράγματα που δεν πρέπει.
Δεν έπαυα να είμαι φιλοξενούμενος σε μια χώρα που τα εσωτερικά της προβλήματα έχει δικαίωμα να τα λύνει μόνη της. Χωρίς να χώνουν τη μύτη τους οι «ξένοι».
Με ρώτησε τι γνωρίζω για την ιστορία της Βουλγαρίας και εκθείασε τους κοινούς αγώνες των δύο λαών (Ελλήνων και Βουλγάρων) ενάντια στον Τουρκικό ζυγό. Μετά έβαλε μια φωνή και ο βλοσυρός αστυνομικός μπήκε μέσα με τη φωτογραφική μου μηχανή. Το καπάκι του φιλμ ήταν απασφαλισμένο.
Ο αστυνομικός βγήκε και ο «καλός κύριος» άνοιξε τη μηχανή για να σιγουρευτεί ότι είχε αφαιρεθεί το φιλμ.
«Έχει τόσο όμορφα κορίτσια», μου είπε, κλείνοντας το μάτι με νόημα. Και πρόσθεσε ότι ασχολείται κι αυτός με τη φωτογραφία, και ότι έχει μια μηχανή Canon!!! (Τονίζοντας στο «ο»).
«Πάνε να πάρεις τη ταυτότητα σου», μου είπε πάντα με φιλικό χαμόγελο προσφωνώντας με χαϊδευτικά.
Πήγα στη γνωστό γκισέ όπου κάποτε εμφανίστηκε μια κυρία με στολή και (χωρίς να μου μιλήσει) άφησε στον πάγκο μπροστά μου μια ταυτότητα. Όχι αυτή που είχα. Μια άλλη. Καινούργια…
Μόνο όταν βγήκα απ’ το κτήριο συνειδητοποίησα τι είχε γίνει… Και έκανα αρκετή ώρα να συνέλθω.
«Εμπιστεύτηκα» αυτό που έζησα, μόνο σε ένα άτομο. Στον φίλο μου που είχα τη μεγαλύτερη εμπιστοσύνη. «Κοίτα, μου είπε. Μην ψάχνεις για μπελάδες. …» και έκοψε εκεί τη συζήτηση…
Αρκετά χρόνια αργότερα «έμαθα» (φήμες; «κακές γλώσσες»;) ότι ο συγκεκριμένος πήγαινε συχνά στην υπηρεσία στην οποία βρέθηκα για «υπό περιορισμό»…
Άλλες εποχές, αρκετά μακρινές από το τότε…
Πριν λίγες μέρες άκουσα σε κάποια εκπομπή, μία κυρία με ακριβά χόμπι και εμφανώς οικονομική άνεση να δηλώνει τις υπέρ του ΚΚΕ πολιτικές της πεποιθήσεις και σε σχετικό ερώτημα να δίνει την απάντηση: «Δεν μ’ ενοχλεί να είναι πλούσιος κάποιος κομμουνιστής, με ενοχλεί να είναι δεξιός ένας φτωχός»!!!
Πάντα μ’ ενοχλούσαν τα «κηρύγματα». Το υψωμένο δάχτυλο. Πάντα μου προκαλούσαν ρίγος και απέχθεια αυτοί που διακήρυτταν ότι γνωρίζουν την αλήθεια του κόσμου, προβάλλοντας τις πεποιθήσεις τους ως την μόνη ορθή άποψη.
Ακόμη και ο μέγιστος Αριστοτέλης ουδέποτε είπε ότι κάτι είναι έτσι, επειδή το λέει αυτός. Πάντα είχε τη σεμνότητα (γι’ αυτό ήταν ο Αριστοτέλης!) να προθέτει το «δοκει μοι»… «Μου φαίνεται», νομίζω»…
Στα χρόνια που θυμάμαι, στο δεύτερο κύμα της μετεμφυλιακής τραγωδίας, είδα κι άκουσα πάρα πολλούς που διακήρυτταν την απόλυτη αλήθεια.
«Προφητείες» που ποτέ δεν εκπληρώθηκαν…
Είδα και γνώρισα ανθρώπους που μέχρι τα στερνά τους έμειναν πιστοί σε κάτι που πίστεψαν. Έφυγαν από τον μάταιο τούτο κόσμο αρνούμενοι να δεχτούν ότι μπορεί κάπου να έκαναν λάθος…
Γνώρισα και ανθρώπους που την πίστη τους την προσάρμοζαν στις ανάγκες, στις φιλοδοξίες και στα συμφέροντά τους.
Λέγοντας κάθε φορά ένα διαφορετικό παραμύθι και προσπαθώντας να πείσουν ότι οι «κολοτούμπες» τους ήταν η επιτομή της συνέπειάς τους!!!
Η εικόνα του ρακένδυτου αριστερού, που υμνήθηκε με τεράστια ένταση σε ατέλειωτα τραγούδια, ποιητικά έργα και λογοτεχνικά κείμενα, είναι μάλλον μια ανάμνηση που την πήρε στο διάβα της η εξέλιξη.
Σαν κάτι φωτογραφίες με τους φτωχούς γεωργούς που οργώνουν το χωράφι με το αλέτρι να το σέρνουν βόδια..
Οι απόγονοί τους οργώνουν με τρακτέρ που διαθέτουν μέχρι και GPS και HiFi…
Τα κομματικά Lada δεν υπάρχουν πλέον. Ο σύντροφος Κουτσούμπας μετακινείται με ένα θηριώδες Audi Q5, «βιτρίνα» του «επάρατου καπιταλισμού» και αυτό. Θεσμική παραχώρηση σε αρχηγό κόμματος, από την Βουλή. Από τον κρατικό προϋπολογισμό που κατά τα άλλα είναι φορομπηχτικός , ανάλγητος και πίνει το αίμα του εργαζόμενου λαού. Με το Audi Q5 να προπορεύεται και τον λαό να ακολουθεί φωνάζοντας: «εμπρός λαέ, μη σκύβεις το κεφάλι, νόμος είναι το δίκιο του εργάτη»…
Και για να επιστρέψω εκεί απ’ όπου ξεκίνησα… Όταν ξαναπήγα μετά από χρόνια στη Σόφια, δυσκολεύτηκα πολύ στην αρχή. Σχεδόν έχασα τον προσανατολισμό μου.
Η κεντρική λεωφόρος η «Μπουλεβάρντ «Λενιν» (Λεωφόρος Λένιν) μετονομάστηκε σε λεωφόρο «Τσαρ Μπορις» (Τσάρου-βασιλιά Μπορίς). Την ίδια τύχη είχαν όλοι οι δρόμοι και οι περιοχές που θύμιζαν το προηγούμενο καθεστώς..
Μπαίνοντας στο κέντρο της πόλης δεσπόζει μια γιγαντοαφίσα στο μέγεθος ολόκληρου κτηρίου που διαφημίζει γνωστή μάρκα ουίσκι.
Το κτήριο στο όποιο κάποτε βρέθηκα υπό περιορισμό και νουθεσίες, είναι στη θέση του. Με άλλη πινακίδα στην πρόσοψη του. Και σίγουρα κανείς δεν έχει όρεξη να ακούει ιστορίες της τότε εποχής…
Περασμένα-ξεχασμένα σύντροφε… Η ζωή προχωράει… Με γοργούς ρυθμούς… Τόσο γοργούς που για να τους προλάβεις, καμία φορά χρειάζεται κι ένα Audi Q5…
ΥΓ. Σας ευχαριστώ που ανεχτήκατε τη φλυαρία μου
Δ.Καρ.
