Πριν από λίγες ημέρες, πραγματοποιήθηκε στην πόλη της Πράγας, η πρώτη σύνοδος της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας (ΕΠΚ), στην οποία συμμετείχαν οι 27 πολιτικοί ηγέτες των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όμως, δεν συμμετείχαν στην πρώτη σύνοδο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας μόνο οι πολιτικοί ηγέτες των χωρών-μελών της Ένωσης.
Και αυτό διότι, στις εργασίες της συμμετείχαν και ηγέτες χωρών που επιδιώκουν να καταστούν μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και επίσης, ηγέτες χωρών που ανήκουν στην ευρύτερη περιφέρεια της Ευρώπης.
Στην τελευταία κατηγορία ανήκουν ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν και ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν (ας μην ξεχνάμε τη συμμετοχή πολιτικών ηγετών από χώρες που δεν επιθυμούν να καταστούν μέλη της Ένωσης). Μάλιστα, οι δύο τελευταίοι αλληλεπίδρασαν πολιτικά, λίγες ημέρες μετά την ανάφλεξη της σύγκρουσης στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Ο δημοσιογράφος της εφημερίδας ‘Η Καθημερινή’ Γιώργος Σκαφιδάς, προσφέρει μία ευρύτερη εικόνα του τι έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια της συνόδου, μη παραλείποντας να αναφερθεί στον ή αλλιώς, στους λόγους που οδήγησαν στη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, η οποία καθίσταται εγχείρημα εν εξελίξει, καθότι η σύνθεση (τα μόνιμα μέλη που θα την συν-αποτελούν και θα συνέρχονται εντός προκαθορισμένου χρονικού διαστήματος), και τα χαρακτηριστικά που θα τη διέπουν, θα διαμορφωθούν σταδιακά και σίγουρα όχι μετά από μία συνάντηση.
Το άρθρο γνώμης του Γιώργου Σκαφιδά, εστιάζει στο ρόλο της Γαλλίας και πιο συγκεκριμένα, στο ρόλο που διαδραμάτισε ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας Εμμανουέλ Μακρόν για τη συγκρότηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, αναλαμβάνοντας σχετικές πρωτοβουλίες μετά την έναρξη της Ρωσικής στρατιωτικής εισβολής στην Ουκρανία.
Ένα απόσπασμα του άρθρου είναι χαρακτηριστικό ως προς αυτό: «Εάν δεν είχε προηγηθεί η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η σημερινή σύνοδος δεν θα είχε πραγματοποιηθεί, ή τουλάχιστον δεν θα είχε πραγματοποιηθεί τώρα.
Για τους υποστηρικτές της, η Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα, όπως προωθείται επί του παρόντος από τη γαλλική πλευρά και τον πρόεδρο Μακρόν, θα μπορούσε να συσπειρώσει υπό την ίδια (ευρωπαϊκή – πολιτική – κοινοτική) στέγη χώρες η ενταξιακή πορεία των οποίων προς την ΕΕ είτε έχει εκτροχιαστεί είτε έχει βαλτώσει, δημιουργώντας έτσι μια νέα «επίφαση» γεωγραφικά διευρυμένης ευρωπαϊκής ενότητας σε μια κρίσιμη χρονική συγκυρία λόγω του πολέμου στην Ουκρανία».
Σε αυτό το πλαίσιο, δύναται να αναφέρουμε πως οι αμφιβολίες δεν εκ-λείπουν σχετικά και την πρωτοβουλία που ανέλαβε ο Γάλλος πρόεδρος (αμφιβολία που λειτουργεί με τρόπο ώστε να συμπεριλάβει και τις χώρες που προσεκλήθησαν στη Σύνοδο της Πράγας), και για το πως αυτή μπορεί να λειτουργήσει μέσα σε ένα ρευστό και υπό διαμόρφωση γεω-πολιτικό περιβάλλον.
Όμως, δεν θα πρέπει να παραβλέπουμε πως για χώρες των οποίων η ενταξιακή πορεία έχει επιβραδυνθεί (χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, Αλβανία), η Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα καθίσταται ο «θεσμικός δίαυλος πρόσβασης στο πολιτικό σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωση», για να παραφράσουμε ελαφρά τον Γιώργο Ανδρέου.
Αυτή η διαδικασία δεν στερείται πολιτικής σημασίας, από την στιγμή όπου προσφέρει τη δυνατότητα, έστω και έμμεσα, σε χώρες που φέρουν το status της υποψήφιας χώρας προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση να διεπιδράσουν πολλαπλώς με τις χώρες-μέλη, με τους εκπροσώπους των θεσμικών οργάνων της Ένωσης και κατ’ επέκταση, με την ίδια την θεσμική αρχιτεκτονική της, αξιοποιώντας αυτόν τον “δίαυλο” και για την παραγωγή πολιτικής.
Δεν θα πρέπει να συγχέουμε όμως, θεωρητικώ τω τρόπω, το εγχείρημα αυτό αποκλειστικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την δράση που αναπτύσσει στο ευρύτερο διεθνο-πολιτικό περιβάλλον και με τις λειτουργίες της (προς ώρας τουλάχιστον, δεν θα πούμε πως η Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα έχει σχεδιαστεί με τέτοιον τρόπο ώστε να λειτουργεί ως ‘επιταχυντής’ της διαδικασίας «Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης», σύμφωνα με τη διατύπωση της Μαρίας Κομνηνού).
Και αυτό γιατί, οι δρώντες (να ένας δόκιμος όρος, ή αλλιώς, ένας συμβατός, για τέτοιες διαδικασίες, όρος), που συμμετείχαν στην πρώτη συνάντηση και δεν είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να έχουν διαφορετικές, γεω-πολιτικές και μη, επιδιώξεις από τις χώρες-μέλη και από εκείνα τα θεσμικά ευρωπαϊκά όργανα που είναι επιφορτισμένα με την χάραξη και την εφαρμογή της ευρωπαϊκής πολιτικής, κάτι που μας φέρει ενώπιον του πρωτεϊκού ή αλλιώς, του καταστατικού λόγου ύπαρξης της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, που είναι το να λειτουργήσει (ακόμη και με επιδραστικό τρόπο), ως ένα ιδιαίτερο όσο και ανοιχτό φόρουμ διαλόγου.
Τον γεω-πολιτικό τόνο, τον δίνει η ανάλυση της Νατάσας Μπαστέα. Με το άρθρο της στην εφημερίδα ‘Τα Νέα,’ επισημαίνει πως «η δημιουργία της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας ήρθε ως απάντηση στον πόλεμο της Ρωσίας με την Ουκρανία και την πλήρη γεωπολιτική επανεξέταση που προκάλεσε σε όλες τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες».
*Γράφει ο Σίμος Ανδρονίδης
