Πράσινο φως για την καταβολή αυξήσεων ύψους 7,75% στις κύριες συντάξεις από την 1η Ιανουαρίπου 2023 δόθηκε την Τετάρτη, με την υπογραφή της σχετικής κοινής υπουργικής απόφασης.
Τυχόν διαφορές που θα προκύψουν μεταξύ των στοιχείων της Εισηγητικής Έκθεσης του Προϋπολογισμού έτους 2023 και των αντίστοιχων στοιχείων που δημοσιεύει η Ελληνική Στατιστική Αρχή όσον αφορά το ετήσιο ποσοστό μεταβολής του ΑΕΠ και το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, λαμβάνονται υπ’ όψη κατά τον καθορισμό του συντελεστή αύξησης των συντάξεων στην απόφαση που αφορά στο αμέσως επόμενο έτος και αποδίδονται.
Υπενθυμίζεται ότι την αύξηση του 7,75% θα τη δουν 1.724.713 συνταξιούχοι. Από αυτούς, το 80%-85% θα δουν ακέραια την αύξηση της τάξεως του 7,75%, ενώ η συντριπτική πλειονότητα των υπολοίπων θα δει αυξήσεις που θα ξεπερνούν το 7% αναλόγως του ύψους της προσωπικής διαφοράς που διαθέτουν.
Τονίζεται επίσης ότι, πέραν της αύξησης του 7,75%, τις προηγούμενες ημέρες δόθηκαν επιπλέον αυξήσεις και οικονομικές ενισχύσεις σε:
– 644 συνταξιούχους λόγω της κατάργησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης
– 206.624 συνταξιούχους μέσω του έκτακτου οικονομικού βοηθήματος των 250 ευρώ
– 655 συνταξιούχους μέσω της 4ης ετήσιας αύξησης του ν. Βρούτση
Συμπερασματικά, με τον συνδυασμό των παραπάνω αυξήσεων:
– Το 94,6% των συνταξιούχων θα δουν μια, δυο ή και τρεις αυξήσεις στις αποδοχές τους
– Διπλές αυξήσεις θα δουν πάνω από 1,3 εκατομμύρια συνταξιούχοι
– 1 στους 2 συνταξιούχους θα λάβουν τουλάχιστον μια επιπλέον σύνταξη
– Το 83% όσων διαθέτουν μεγάλη προσωπική διαφορά θα δουν και αυτοί αυξήσεις μέσω της κατάργησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και της καταβολής της ενίσχυσης των 250 ευρώ.
Πιο αναλυτικά η σχετική εφαρμοστική εγκύκλιος προβλέπει τα ακόλουθα:
1. Συντελεστής αύξησης
Με την Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων ο συντελεστής καθώς και η αύξηση ποσών συντάξεων και επιδομάτων, η αναπροσαρμογή των οποίων πραγματοποιείται ορίστηκε ότι το συνολικό ποσό των κύριων συντάξεων του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) με έναρξης καταβολής μέχρι και την 31η.12.2022 αυξάνεται από την 01.01.2023 κατά 7,75%. Το παραπάνω ποσοστό αύξησης προκύπτει από το άθροισμα του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος έτους 2022, το οποίο, με βάση τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην Εισηγητική Έκθεση του Κρατικού Προϋπολογισμού έτους 2023, ανέρχεται σε 5,6%, και του ποσοστού μεταβολής του Μέσου Ετήσιου Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή έτους 2022, το οποίο, με βάση τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην Εισηγητική Έκθεση του Κρατικού Προϋπολογισμού έτους 2023, ανέρχεται σε εννέα και εννέα δέκατα τοις εκατό 9,9%, διαιρούμενο δια του 2, και δεν υπερβαίνει το ανωτέρω ποσοστό μεταβολής του Μέσου Ετήσιου Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή έτους 2022. Με βάση τα παραπάνω ο συντελεστής ορίζεται σε 1,0775.
2. Αύξηση ήδη καταβαλλομένων από τον e-ΕΦΚΑ την 31η.12.2022 συντάξεων
Ο συντελεστής αύξησης επηρεάζει:
*Ως προς το είδος της σύνταξης: Κάθε είδους κύρια σύνταξη που καταβάλλεται από τον e-ΕΦΚΑ, δηλαδή κύριες συντάξεις λόγω γήρατος, γήρατος λόγω αναπηρίας, λόγω αναπηρίας και λόγω θανάτου.
* Ως προς την προέλευση της σύνταξης: Κάθε είδους κύρια σύνταξη που καταβάλλεται από τον e-ΕΦΚΑ, ανεξαρτήτως του πρώην φορέα, τομέα, κλάδου, λογαριασμού με τις διατάξεις του οποίου απονεμήθηκε αυτή, συμπεριλαμβανομένων του Δημοσίου, του π. ΟΓΑ και του π. ΝΑΤ.
* Ως προς την ημερομηνία έναρξης καταβολής της σύνταξης: Όλες τις κύριες συντάξεις που καταβάλλονται από τον e-ΕΦΚΑ, με έναρξη καταβολής μέχρι και την 31.12.2022. Ειδικότερα, επηρεάζονται:
– οι ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις την 31.12.2022 που έχουν απονεμηθεί πριν την έναρξη ισχύος του ν.4387/2016 (σ.σ. νόμο Κατρούγκαλου) και έχουν επανυπολογιστεί με βάση το ν.4387/2016 και την υπ’ αρ. Φ.11321/οικ.10772/382/9.3.2021 Απόφαση του Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων “Νέα αναπροσαρμογή κύριων συντάξεων – προστασία καταβαλλόμενων συντάξεων” (Β’ 1082).
– οι ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις την 31.12.2022 που έχουν απονεμηθεί πριν την έναρξη ισχύος του ν.4387/2016 και δεν έχει ολοκληρωθεί ο επανυπολογισμός τους με βάση το ν. 4387/2016.
– οι ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις την 31.12.2022 που έχουν απονεμηθεί πριν την έναρξη ισχύος του ν.4387/2016 και δεν υπόκεινται σε επανυπολογισμό με βάση το ν.4387/2016, δηλαδή οι συντάξεις του π. ΟΓΑ και όσων χορηγούνται από το πρώην Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο (Ν.Α.Τ.) και δεν έχουν επανυπολογισθεί ή υπολογισθεί δυνάμει του κ.ν. 792/1978 (Α΄ 220).
– Οι καταβαλλόμενες από 13.05.2016 και έπειτα, που υπολογίζονται με βάση το ν.4387/2016 και με έναρξη καταβολής έως και 31.12.2022. Συντάξεις που θα απονεμηθούν από 01.01.2023, αλλά η ημερομηνία έναρξης καταβολής τους, ανατρέχει με βάση τη νομοθεσία, μέχρι και 31.12.2022, καταλαμβάνονται από τις αυξήσεις, για μηνιαίες συντάξεις από 01.01.2023 και έπειτα.
Σημειώνεται ότι η ημερομηνία υποβολής της αίτησης αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για τον καθορισμό της έναρξης καταβολής της σύνταξης. Ειδικότερα, για τις συντάξεις γήρατος και θανάτου, εφαρμογή έχουν οι διατάξεις του άρθρου 1 του ν.4554/2018, ήτοι καταβάλλονται από την 1η ημέρα του επόμενου της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης μήνα. Άρα, από τις αυξήσεις καταλαμβάνονται αιτήσεις συνταξιοδότησης, με ημερομηνία υποβολής μέχρι και 30.11.2022. Ως προς τις συντάξεις λόγω θανάτου συνταξιούχου, εάν ο θάνατος επέλθει εντός του Νοεμβρίου 2022, η έναρξη καταβολής της σύνταξης λόγω θανάτου είναι η 1η Δεκεμβρίου, επομένως η τελευταία θα αυξηθεί με βάση το συντελεστή αύξησης συντάξεων ως ήδη καταβαλλόμενη την 31.12.2022.
Ωστόσο, εάν ο ο θάνατος επέλθει εντός του Δεκεμβρίου 2022, η έναρξη καταβολής της σύνταξης λόγω θανάτου είναι η 1η Ιανουαρίου, επομένως η σύνταξη του θανόντος θα αυξηθεί με βάση το συντελεστή αύξησης συντάξεων ως ήδη καταβαλλόμενη την 31.12.2022 και στη συνέχεια θα γίνει η μεταβίβαση, χωρίς περαιτέρω αύξηση.
3. Μεθοδολογία εφαρμογής της αύξησης στις ήδη καταβαλλόμενες έως 31.12.2022 συντάξεις – Προσωπικές Διαφορές
Είδη προσωπικών διαφορών
Προκειμένου να καταστούν σαφέστερα τα παραδείγματα των επόμενων υποκεφαλαίων, κρίνεται σκόπιμη η καταγραφή των ειδών των προσωπικών διαφορών που προκύπτουν, αναλόγως της ημερομηνίας έναρξης καταβολής της σύνταξης, και εάν αυτές είναι συμψηφιστέες με την επικείμενη αύξηση. Ειδικότερα, διακρίνονται οι εξής κατηγορίες προσωπικών διαφορών:
Α. Προσωπικές διαφορές για συντάξεις με έναρξη καταβολής από 13.05.2016 (υπολογισμός σύνταξης με τις διατάξεις του ν.4387/2016)
– Θετική προσωπική διαφορά του ν.4387/2016
Σε περίπτωση συντάξεων με έναρξη καταβολής από 13.05.2016 έως και 31.12.2018, που υπολογίζονται με βάση το ν.4387/2016, εφαρμογή έχει ο ν.4387/2016. Η διαφορά μεταξύ του ποσού της σύνταξης που προκύπτει με τους κανόνες υπολογισμού πριν το ν.4387/2016 και του ποσού της σύνταξης που προκύπτει με τους κανόνες υπολογισμού του ν.4387/2016 αποτελεί θετική προσωπική διαφορά, η οποία, με ανάλογη εφαρμογή της παρ. 2 του άρθρου 14 του ίδιου νόμου, συμψηφίζεται κατ’ έτος και μέχρι την πλήρη εξάλειψή της με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων.
– Αρνητικές προσωπικές διαφορές του ν.4387/2016
Σε περίπτωση συντάξεων με έναρξη καταβολής από 13.05.2016 έως και 30.09.2019, που υπολογίζονται με βάση το ν.4387/2016, εφαρμογή έχει ο ν.4387/2016. Οι τυχόν προκύπτουσες αυξήσεις με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης χορηγούνται από 01.10.2019, ως αρνητική προσωπική διαφορά , δηλαδή αύξηση της ανταποδοτικής σύνταξης, η οποία χορηγείται άμεσα ως αύξηση της ανταποδοτικής, χωρίς δοσολόγιο από 01.10.2019, και δεν συμψηφίζεται με τις αυξήσεις συντάξεων. Αντιθέτως, τυχόν προκύπτουσες μειώσεις με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης οδηγούν στη δημιουργία ιδιόμορφης προσωπικής διαφοράς ττου ν.4387/2016 που συνεχίζει να χορηγείται από 01.10.2019 ως προσωπική διαφορά, χωρίς να συμψηφίζεται με τις αυξήσεις συντάξεων.
Β. Προσωπικές διαφορές για συντάξεις με έναρξη καταβολής έως και 12.05.2016 (υπολογισμός σύνταξης με προϊσχύουσες του ν.4387/2016 διατάξεις)
– Θετική προσωπική διαφορά του ν.4387/2016
Σε περίπτωση συντάξεων με έναρξη καταβολής μέχρι 12.05.2016, οι οποίες υπόκεινται σε επανυπολογισμό και αναπροσαρμογή βάσει του ν.4387/2016, όταν το σύνολο των καταβαλλομένων την 12.05.2016 κύριων συντάξεων είναι μεγαλύτερο από τη σύνταξη που προκύπτει από την αναπροσαρμογή και τον επανυπολογισμό από 13.05.2016, προκύπτει θετική προσωπική διαφορά, το ποσό της οποίας εξακολουθεί να καταβάλλεται στο δικαιούχο, συμψηφιζόμενο κατ` έτος και μέχρι την πλήρη εξάλειψή του, με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων, όπως αυτή προκύπτει κατ` εφαρμογή του ν.4387/2016. Ο τρόπος καταβολής της θετικής προσωπικής διαφοράς προβλέπεται στον ίδιο νόμο.
– Αρνητική προσωπική διαφορά του ν.4387/2016
Σε περίπτωση συντάξεων με έναρξη καταβολής μέχρι 12.05.2016, οι οποίες υπόκεινται σε επανυπολογισμό και αναπροσαρμογή βάση του ν.4387/2016, όταν το σύνολο των καταβαλλομένων την 12.05.2016 κύριων συντάξεων είναι μικρότερο από τη σύνταξη που προκύπτει από την αναπροσαρμογή και τον επανυπολογισμό από 13.05.2016, προκύπτει αρνητική προσωπική διαφορά. Το ποσό της, αποτελεί κατ’ ουσίαν αύξηση της ανταποδοτικής σύνταξης, η οποία δεν συμψηφίζεται με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων, και καταβάλλεται στους δικαιούχους τμηματικά, αρχής γενομένης της 01.01.2019 και μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2023. Η τελευταία δόση (5/5) καταβάλλεται από 01.01.2023 στους δικαιούχους μαζί με την αύξηση συντάξεων. Ο τρόπος καταβολής της αρνητικής προσωπικής διαφοράς προβλεπεται στον ίδιο νόμο.
– Θετική Προσωπική Διαφορά τουτου ν.4387/2016
Με σκοπό την προστασία των καταβαλλομένων την 30.09.2019 συντάξεων προβλέπεται μία νέα προσωπική διαφορά μεγαλύτερη της αρχικής, ακολουθεί τους κανόνες της θετικής προσωπικής διαφοράς, ήτοι συμψηφίζεται κατ’ έτος μέχρι την πλήρη εξάλειψή της με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων.
– Αρνητική Προσωπική Διαφορά του ν.4387/2016
Αντιθέτως, όταν η προσωπική διαφορά είναι μικρότερη της νέας, ακολουθεί τους κανόνες της αρνητικής προσωπικής διαφοράς, ήτοι αυξάνει την ανταποδοτική σύνταξη του δικαιούχου σταδιακά και ισόποσα κατά 1/5 του ποσού της, αρχής γενομένης της 01.10.2019, και μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2024. Η 4η δόση της παρούσας προσωπικής διαφοράς καταβάλλεται από 01.01.2023 μαζί με την αύξηση συντάξεων, ενώ η 5η και τελευταία δόση θα καταβληθεί από 01.01.2024.
Με βάση τα ανωτέρω και αναλόγως της φύσης της προσωπικής διαφοράς:
Στις αρνητικές προσωπικές διαφορές, ο συντελεστής αύξησης συντάξεων εφαρμόζεται στο μικτό (προ κρατήσεων και προ φόρου) ποσό εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης, όπως αυτό διαμορφώνεται κατά τη λήξη του δοσολογίου αύξησης, ήτοι από 01.01.2023 για συντάξεις με δοσολόγιο μόνον από τον πρώτο επανυπολογισμό του ν.4387/2016, και 01.01.2024 για συντάξεις με δοσολόγιο και από τον δεύτερο επανυπολογισμό του ν.4670/2020.
Η αύξηση δεν επηρεάζει τους επανυπολογισμούς, ούτε τα δοσολόγια καταβολής της αρνητικής προσωπικής διαφοράς, αντιθέτως καταβάλλεται ολόκληρη από 01.01.2023, μαζί με την 5η δόση της αρνητικής προσωπικής διαφοράς του πρώτου επανυπολογισμού και την 4η δόση της αρνητικής προσωπικής διαφοράς του δεύτερου επανυπολογισμού. Η 5η και τελευταία δόση της αρνητικής προσωπικής διαφοράς θα καταβληθεί από 01.01.2024, και δεν επηρεάζεται ως προς το ποσό της από την αύξηση συντάξεων.
Στις θετικές προσωπικές διαφορές : η αύξηση που προκύπτει από 01.01.2023 συμψηφίζεται με την θετική προσωπική διαφορά. Πρακτικά, ο συντελεστής αύξησης εφαρμόζεται στο μικτό (προ κρατήσεων και προ φόρου) ποσό εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί μετά από τον τυχόν επανυπολογισμό με βάση τον ν.4387/2016 και τον ν.4670/2020. Εάν το νέο καταβαλλόμενο προ φόρου ποσό υπερβαίνει το ποσό που καταβαλλόταν με βάση τις προϊσχύουσες του ν.4387/2016 διατάξεις ή με βάση τον πρώτο επανυπολογισμό του ν.4387/2016, η προσωπική διαφορά εξαλείφεται. Εάν το νέο καταβαλλόμενο προ φόρου ποσό δεν υπερβαίνει το παλαιό, τότε η προσωπική διαφορά μειώνεται και συνεχίζει καταβαλλόμενη.
Σε μη υποκείμενες σε επανυπολογισμό συντάξεις (δηλαδή σε όσες χορηγούνται από τον πρώην Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.) και σε όσες χορηγούνται από το πρώην Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο (Ν.Α.Τ.) και δεν έχουν επανυπολογισθεί ή υπολογισθεί δυνάμει του κ.ν. 792/1978, η αύξηση πραγματοποιείται στο ποσό σύνταξης αφαιρουμένων των λοιπών κρατήσεων πλην της κράτησης υπέρ υγειονομικής περίθαλψης, η οποία υπολογίζεται στο αυξημένο ποσό σύνταξης.
Πιο αναλυτικά, ως προς την εφαρμογή της αύξησης στις ήδη καταβαλλόμενες έως 31.12.2022 συντάξεις του e-ΕΦΚΑ:
Εφαρμογή συντελεστή αύξησης σε συντάξεις που έχουν υπολογιστεί με βάση τις διατάξεις του ν.4387/2016 με έναρξη καταβολής από 01.10.2019 μέχρι 31.12.2022
Ο συντελεστής αύξησης εφαρμόζεται στο μικτό προ κρατήσεων και φόρου ποσό εθνικής σύνταξης και ανταποδοτικής σύνταξης, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί έως την 31.12.2022.
Παράδειγμα συνταξιούχου χωρίς προσωπική διαφορά με έναρξη καταβολής σύνταξης από 01.10.2020 έως και 31.12.2022
| Σύνταξη έως 31.12.2022 | Σύνταξη από 01.01.2023 | |
| Εθνική σύνταξη | 384€ | *7,75% = 413,76€ |
| Ανταποδοτική σύνταξη | 616€ | *7,75% = 663,74€ |
| Μικτό προ κρατήσεων | 1000€ | *7,75% = 1.077,50€ |
| Εισφορά Υγείας | -60€ | -64,65€ |
| Καθαρό προ φόρου | 940€ | 1.012,85€ |
Εφαρμογή συντελεστή αύξησης σε συντάξεις που έχουν υπολογιστεί με βάση τις προγενέστερες του ν.4387/2016 διατάξεις με έναρξη καταβολής έως 12.05.2016
Παράδειγμα 1: Σύνταξη με έναρξη καταβολής προ ν. 4387/2016 – Με θετική προσωπική διαφορά του ν.4387/2016 – Μείωση θετικής ΠΔ λόγω αύξησης συντάξεων
Έστω “παλαιός” συνταξιούχος, προ του ν.4387/2016. Με βάση το προϊσχύον του ν.4387/2016 καθεστώς, ο συνταξιούχος αυτός ελάμβανε καθαρή προ φόρου σύνταξη ύψους 429,80€, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων κρατήσεων. Η σύνταξή του είναι επανυπολογιστέα με βάση τις διατάξεις του άρθρου 14 του ν.4387/2016.
Με βάση τον επανυπολογισμό και την αναπροσαρμογή των συντάξεων προκύπτει νέο καθαρό προ φόρου ποσό ύψους 347,42€. Επειδή το ποσό της απονεμόμενης σύνταξης υπολείπεται του ποσού της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς, το ποσό της διαφοράς καταβάλλεται στο δικαιούχο ως θετική προσωπική διαφορά, η οποία συμψηφίζεται με την εκάστοτε αύξηση των συντάξεων βάσει του ν.4387/2016.
Ο συντελεστής αύξησης εφαρμόζεται στο μικτό προ κρατήσεων και προ φόρου ποσό εθνικής και ανταποδοτικής, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί 31.12.2022 (Στήλη 2). Όταν η καθαρή αύξηση που προκύπτει είναι μικρότερη από τη θετική προσωπική διαφορά, τότε η νέα προσωπική διαφορά ισούται με τη διαφορά της θετικής προσωπικής διαφοράς και του καθαρού ποσού αύξησης.
| (1) | (2) | (3) | |
| Παλαιό ποσό (προ ν. 4387/2016) | Νέο ποσό (άρ. 14 & 33 ν.4387/2016) | Αυξημένο ποσό (παρ. 4 άρ. 14 ν.4387/2016) | |
| Εθνική | – | 256,26 | 276,12 |
| Ανταποδοτική | – | 66,68 | 71,85 |
| Διαφορά Κ.Ο. | – | 46,66 | 50,27 |
| Σύνολο Μικτών | 457,23 | 369,60 | 398,24 |
| Κράτηση Υγείας | 27,43 | 22,18 | 23,89 |
| Καθαρό προ φόρου | 429,80 | 347,42 | 374,35 |
| Καθαρή αύξηση 2023 | – | – | 26,93 |
| Θετική Π.Δ. | 82,38 | 55,45 |
Παράδειγμα 2: Σύνταξη με έναρξη καταβολής προ ν. 4387/2016 – Με θετική προσωπική διαφορά του ν.4387/2016 – Εξάλειψη θετικής ΠΔ λόγω αύξησης συντάξεων
Έστω “παλαιός” συνταξιούχος, προ του ν.4387/2016. Με βάση το προϊσχύον του ν.4387/2016 καθεστώς, ο συνταξιούχος αυτός ελάμβανε καθαρή προ φόρου σύνταξη ύψους 553,72€, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων κρατήσεων. Η σύνταξή του είναι επανυπολογιστέα με βάση τις διατάξεις του ν.4387/2016.
Με βάση τον επανυπολογισμό και την αναπροσαρμογή των συντάξεων προκύπτει νέο καθαρό προ φόρου ποσό ύψους 542,47€. Με βάση του ν.4387/2016, επειδή το ποσό της απονεμόμενης σύνταξης υπολείπεται του ποσού της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς, το ποσό της διαφοράς καταβάλλεται στο δικαιούχο ως θετική προσωπική διαφορά, η οποία συμψηφίζεται με την εκάστοτε αύξηση των συντάξεων βάσει του ν.4387/2016.
Ο συντελεστής αύξησης τεφαρμόζεται στο μικτό προ κρατήσεων και προ φόρου ποσό εθνικής και ανταποδοτικής, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί 31.12.2022 (Στήλη 2). Όταν η καθαρή αύξηση που προκύπτει είναι μεγαλύτερη από τη θετική προσωπική διαφορά, τότε εξαλείφεται η προσωπική διαφορά.
| (1) | (2) | (3) | |
| Παλαιό ποσό (προ ν. 4387/2016) | Νέο ποσό (άρ. 14 & 33 ν.4387/2016) | Αυξημένο ποσό (παρ. 4 άρ. 14 ν.4387/2016) | |
| Εθνική | – | 330,24 | 355,83 |
| Ανταποδοτική | – | 246,86 | 265,99 |
| Σύνολο Μικτών | 589,06 | 577,10 | 621,82 |
| Κράτηση Υγείας | 35,34 | 34,63 | 37,31 |
| Καθαρό προ φόρου | 553,72 | 542,47 | 584,51 |
| Καθαρή αύξηση 2023 | – | – | 42,04 |
| Θετική Π.Δ. | 11,25 | 0 |
Παράδειγμα 3: Σύνταξη με έναρξη καταβολής προ ν. 4387/2016 – Με αρνητική προσωπική διαφορά του ν.4387/2016
Έστω “παλαιός” συνταξιούχος, προ του ν.4387/2016. Με βάση το προϊσχύον του ν.4387/2016 καθεστώς, ο συνταξιούχος αυτός ελάμβανε καθαρή προ φόρου σύνταξη ύψους 1.070,42€, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων κρατήσεων. Η σύνταξή του είναι επανυπολογιστέα με βάση τις διατάξεις του ν.4387/2016.
Με βάση τον επανυπολογισμό και την αναπροσαρμογή των συντάξεων προκύπτει νέο καθαρό προ φόρου ποσό ύψους 1.264,48€. Με βάση το ν.4387/2016, επειδή το ποσό της απονεμόμενης σύνταξης υπερτερεί του ποσού της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς, το ποσό της διαφοράς καταβάλλεται στο δικαιούχο ως αρνητική προσωπική διαφορά, βάσει δοσολογίου, η τελευταία δόση του οποίου (5/5) καταβάλλεται την 01.01.2023.
Ο συντελεστής αύξησης εφαρμόζεται στο μικτό προ κρατήσεων και προ φόρου ποσό εθνικής και ανταποδοτικής, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί 31.12.2022 (Στήλη 2). Δεδομένου ότι πρόκειται για σύνταξη με αρνητική προσωπική διαφορά, χορηγείται η αύξηση όπως φαίνεται στη Στήλη (3). Το δοσολόγιο δεν επηρεάζεται.
| (1) | (2) | (3) | |
| Παλαιό ποσό (προ ν. 4387/2016) | Νέο ποσό (άρ. 14 & 33 ν.4387/2016) | Αυξημένο ποσό (παρ. 4 άρ. 14 ν.4387/2016) | |
| Εθνική | – | 384 | 413,76 |
| Ανταποδοτική | – | 1.062,44 | 1.144,78 |
| Σύνολο Μικτών | 1.354,23 | 1.446,44 | 1.558,54 |
| ΕΑΣ (ν.3863/2010, ν.3865/2010) | 40,63 | 101,25 | 109,10 |
| ν. 4024/2011 | 22,72 | – | – |
| ν. 4051/2012 | 25,62 | – | – |
| ν. 4093/2012 | 126,52 | – | – |
| Κράτηση Υγείας | 68,32 | 80,71 | 86,97 |
| Καθαρό προ φόρου | 1.070,42 | 1.264,48 | 1.362,47 |
| Καθαρή αύξηση 2023 | – | – | 97,99 |
| Αρνητική Π.Δ. | – | 194,06 | – |
Παράδειγμα 4: Σύνταξη με έναρξη καταβολής προ ν. 4387/2016 – Με θετική προσωπική διαφορά του ν.4387/2016 και αρνητική προσωπική διαφορά του ν.4670/2020
Έστω “παλαιός” συνταξιούχος, προ του ν.4387/2016. Με βάση το προϊσχύον του ν.4387/2016 καθεστώς, ο συνταξιούχος αυτός ελάμβανε καθαρή προ φόρου σύνταξη ύψους 1.679,36€, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων κρατήσεων. Η σύνταξή του είναι επανυπολογιστέα με βάση τις διατάξεις του ν.4387/2016.
Με βάση τον πρώτο επανυπολογισμό και την αναπροσαρμογή των συντάξεων προκύπτει νέο καθαρό προ φόρου ποσό ύψους 1678,31€. Με βάσ το ν.4387/2016, επειδή το ποσό της απονεμόμενης σύνταξης υπολείπεται του ποσού της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς, το ποσό της διαφοράς καταβάλλεται στο δικαιούχο ως θετική προσωπική διαφορά, η οποία συμψηφίζεται με την εκάστοτε αύξηση των συντάξεων βάσει του ν.4387/2016. Με βάση τον δεύτερο επανυπολογισμό και την αναπροσαρμογή των συντάξεων προκύπτει νέο καθαρό προ φόρου ποσό 1.766,03€. Επειδή το ποσό της Στήλης (3) είναι μεγαλύτερο από το ποσό που προέκυπτε από τη Στήλη (2), η αρνητική προσωπική διαφορά του ν.4670/2020 καταβάλλεται σε πέντε δόσεις.
Ο συντελεστής αύξησης εφαρμόζεται στο μικτό προ κρατήσεων και προ φόρου ποσό εθνικής και ανταποδοτικής, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί 31.12.2022 (Στήλη 3). Η θετική προσωπική διαφορά του ν.4387/2016 μηδενίζεται. Από το καταβαλλόμενο ποσό την 01.01.2023 αφαιρείται η τελευταία δόση της αρνητικής προσωπικής διαφοράς του ν.4670/2020.
| (1) | (2) | (3) | (4) | |
| Παλαιό ποσό (προ ν. 4387/2016) | Νέο ποσό (ν.4387/2016) | Νέο ποσό (ν.4670/2020) | Αυξημένο ποσό (παρ. 4 άρ. 14 ν.4387/2016) | |
| Εθνική | – | 384 | 384 | 413,76 |
| Ανταποδοτική | – | 1.515,40 | 1.614,68 | 1739,82 |
| Σύνολο Μικτών | 2.773,40 | 1899,40 | 1998,68 | 2.153,58 |
| ΕΑΣ (ν.3863/2010, ν.3865/2010) | 277,34 | 113,96 | 119,92 | 150,75 |
| ν. 4024/2011 | 259,21 | – | – | |
| ν. 4051/2012 | 112,42 | – | – | |
| ν. 4093/2012 | 318,67 | – | – | |
| Κράτηση Υγείας | 126,40 | 221,09 | 112,72 | 110,88 |
| Καθαρό προ φόρου | 1.679,36 | 1678,31 | 1766,03 | 1891,95 |
| Καθαρή αύξηση 2023 | – | – | ||
| Θετική Π.Δ. 4387 | 1,05 | 0 | ||
| Αρνητική Π.Δ. 4670 | 86,67 | |||
| 5η δόση 4670 (καταβολή από 01.01.2024) | 17,33 |
Παράδειγμα 5: Σύνταξη με έναρξη καταβολής προ ν. 4387/2016 – Με αρνητική προσωπική διαφορά του ν.4387/2016 και μεγαλύτερη αρνητική προσωπική διαφορά του ν.4670/2020
Έστω “παλαιός” συνταξιούχος, προ του ν.4387/2016. Με βάση το προϊσχύον του ν.4387/2016 καθεστώς, ο συνταξιούχος αυτός ελάμβανε καθαρή προ φόρου σύνταξη ύψους 886,99€, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων κρατήσεων. Η σύνταξή του είναι επανυπολογιστέα με βάση τις διατάξεις του ν.4387/2016.
Με βάση τον πρώτο επανυπολογισμό και την αναπροσαρμογή των συντάξεων προκύπτει νέο καθαρό προ φόρου ποσό ύψους 913,94€. Με βάση το ν.4387/2016, επειδή το ποσό της απονεμόμενης σύνταξης υπερτερεί του ποσού της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς, το ποσό της διαφοράς καταβάλλεται στο δικαιούχο ως αρνητική προσωπική διαφορά, σε πέντε δόσεις. Με βάση τον δεύτερο επανυπολογισμό και την αναπροσαρμογή των συντάξεων προκύπτει νέο καθαρό προ φόρου ποσό 935,50€. Επειδή το ποσό της Στήλης (3) είναι μεγαλύτερο από το ποσό που προέκυπτε από τη Στήλη (2), η διαφορά των δύο ποσών καταβάλλεται ως αρνητική προσωπική διαφορά σε πέντε δόσεις.
Ο συντελεστής αύξησης εφαρμόζεται στο μικτό προ κρατήσεων και προ φόρου ποσό εθνικής και ανταποδοτικής, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί 31.12.2022 (Στήλη 3). Την 01.01.2023 καταβάλλεται η τελευταία δόση της αρνητικής προσωπικής διαφοράς του ν.4387/2016 (Στήλη 2) και η 4η δόση της αρνητικής προσωπικής διαφοράς του ν.4670/2020 (Στήλη 3). Ο συνταξιούχος λαμβάνει το σύνολο της αύξησης. Από το καταβαλλόμενο ποσό την 01.01.2023 αφαιρείται η τελευταία δόση της αρνητικής προσωπικής διαφοράς του ν.4670/2020, η οποία θα καταβληθεί από 01.01.2024.
| (1) | (2) | (3) | (4) | |
| Παλαιό ποσό (προ ν. 4387/2016) | Νέο ποσό (ν.4387/2016) | Νέο ποσό (ν.4670/2020) | Αυξημένο ποσό (παρ. 4 άρ. 14 ν.4387/2016) | |
| Εθνική | – | 384 | 384 | 413,76 |
| Ανταποδοτική | – | 588,28 | 611,21 | 658,58 |
| Σύνολο Μικτών | 993,27 | 972,28 | 995,21 | 1072,34 |
| ν. 4093/2012 | 49,66 | |||
| Κράτηση Υγείας | 56,62 | 58,34 | 59,71 | 64,34 |
| Καθαρό προ φόρου | 886,99 | 913,94 | 935,50 | 1008 |
| Αρνητική Π.Δ. 4670 | 26,95 | 48,51 | ||
| 5η δόση 4670 (καταβολή από 01.01.2024) | 4,31 |
Παράδειγμα 7: Σύνταξη με έναρξη καταβολής προ ν. 4387/2016 – Με αρνητική προσωπική διαφορά του ν.4387/2016 και μικρότερη αρνητική προσωπική διαφορά του ν.4670/2020
Έστω “παλαιός” συνταξιούχος, προ του ν.4387/2016. Με βάση το προϊσχύον του ν.4387/2016 καθεστώς, ο συνταξιούχος αυτός ελάμβανε καθαρή προ φόρου σύνταξη ύψους 808,94€, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων κρατήσεων. Η σύνταξή του είναι επανυπολογιστέα με βάση τις διατάξεις του άρθρου 14 του ν.4387/2016.
Με βάση τον πρώτο επανυπολογισμό και την αναπροσαρμογή των συντάξεων προκύπτει νέο καθαρό προ φόρου ποσό ύψους 989,77€. Με βάση το ν.4387/2016, επειδή το ποσό της απονεμόμενης σύνταξης υπερτερεί του ποσού της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς, το ποσό της διαφοράς καταβάλλεται στο δικαιούχο ως αρνητική προσωπική διαφορά, σε πέντε δόσεις. Με βάση τον δεύτερο επανυπολογισμό και την αναπροσαρμογή των συντάξεων προκύπτει νέο καθαρό προ φόρου ποσό 884,36€. Με βάση το ν.4387/2016 (όπως τροποποιήθηκε με τον ν.4670/2020), επειδή το ποσό της Στήλης (3) είναι μικρότερο από το ποσό που προέκυπτε από τη Στήλη (2), ολοκληρώνεται η καταβολή της αρνητικής προσωπικής διαφοράς, και η διαφορά των δύο ποσών καταβάλλεται ως θετική προσωπική διαφορά, η οποία συμψηφίζεται με τις αυξήσεις.
Ο συντελεστής αύξησης εφαρμόζεται στο μικτό προ κρατήσεων και προ φόρου ποσό εθνικής και ανταποδοτικής, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί 31.12.2022 (Στήλη 3). Την 01.01.2023 καταβάλλεται η τελευταία δόση της αρνητικής προσωπικής διαφοράς του ν.4387/2016 (Στήλη 2) και η 4η δόση της αρνητικής προσωπικής διαφοράς του ν.4670/2020 (Στήλη 3). Ο συνταξιούχος λαμβάνει το σύνολο της αύξησης. Από το καταβαλλόμενο ποσό την 01.01.2023 αφαιρείται η τελευταία δόση της αρνητικής προσωπικής διαφοράς του ν.4670/2020, η οποία θα καταβληθεί από 01.01.2024.
| (1) | (2) | (3) | (4) | |
| Παλαιό ποσό (προ ν. 4387/2016) | Νέο ποσό (ν.4387/2016) | Νέο ποσό (ν.4670/2020) | Αυξημένο ποσό (παρ. 4 άρ. 14 ν.4387/2016) | |
| Εθνική | – | 255,36 | 255,36 | 275,15 |
| Ανταποδοτική | – | 767,59 | 685,45 | 738,57 |
| Σύνολο Μικτών | 900,22 | 1052,95 | 940,81 | 1013,72 |
| ν. 4093/2012 | 39,65 | |||
| Κράτηση Υγείας | 51,63 | 63,18 | 56,45 | 60,82 |
| Καθαρό προ φόρου | 808,94 | 989,77 | 884,36 | 952,90 |
| Αρνητική Π.Δ. | 180,83 | 75,42 | ||
| Διαφορά αρνητικών ΠΔ (θετική) | 105,41 | 36,87 |
Παράδειγμα 8: Σύνταξη με έναρξη καταβολής προ ν. 4387/2016 – Με αρνητική προσωπική διαφορά του ν.4387/2016 και θετική προσωπική διαφορά του ν.4670/2020
Έστω “παλαιός” συνταξιούχος, προ του ν.4387/2016. Με βάση το προϊσχύον του ν.4387/2016 καθεστώς, ο συνταξιούχος αυτός ελάμβανε καθαρή προ φόρου σύνταξη ύψους 866,92€, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων κρατήσεων. Η σύνταξή του είναι επανυπολογιστέα με βάση τις διατάξεις του άρθρου 14 του ν.4387/2016.
Με βάση τον πρώτο επανυπολογισμό και την αναπροσαρμογή των συντάξεων, προκύπτει νέο καθαρό προ φόρου ποσό ύψους 955,20€. Με το ν.4387/2016, επειδή το ποσό της απονεμόμενης σύνταξης υπερτερεί του ποσού της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς, το ποσό της διαφοράς καταβάλλεται στο δικαιούχο ως αρνητική προσωπική διαφορά, σε πέντε δόσεις. Με βάση τον δεύτερο επανυπολογισμό και την αναπροσαρμογή των συντάξεων προκύπτει νέο καθαρό προ φόρου ποσό 783,30€. Με βάση το ν.4387/2016 (όπως τροποποιήθηκε με τον ν.4670/2020), επειδή το ποσό της Στήλης (3) είναι μικρότερο από το ποσό που προέκυπτε από τη Στήλη (1), ολοκληρώνεται η καταβολή της αρνητικής προσωπικής διαφοράς με βάση το δοσολόγιο, και η διαφορά των δύο ποσών καταβάλλεται ως θετική προσωπική διαφορά, η οποία συμψηφίζεται με τις αυξήσεις.
Ο συντελεστής αύξησης εφαρμόζεται στο μικτό προ κρατήσεων και προ φόρου ποσό εθνικής και ανταποδοτικής, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί 31.12.2022 (Στήλη 3).
Αν το νέο καθαρό προ φόρου ποσό (Στήλη 4) είναι μικρότερο από το καθαρό προ φόρου ποσό της Στήλης 2, τότε καταβάλλεται το αυξημένο ποσό της Στήλης 4 και συνεχίζει να καταβάλλεται προσωπική διαφορά, η οποία αντιστοιχεί στη διαφορά του ποσού της Στήλης 4 και του ποσού της Στήλης 2.
Αντιθέτως, σε περίπτωση που το νέο καθαρό προ φόρου ποσό (Στήλη 4) ήταν μεγαλύτερο από το ποσό της Στήλης 2, τότε θα καταβαλλόταν το ποσό της Στήλης 4 και δεν θα χορηγείτο πλέον προσωπική διαφορά.
| (1) | (2) | (3) | (4) | |
| Παλαιό ποσό (προ ν. 4387/2016) | Νέο ποσό (ν.4387/2016) | Νέο ποσό (ν.4670/2020) | Αυξημένο ποσό (παρ. 4 άρ. 14 ν.4387/2016) | |
| Εθνική | – | 288 | 288 | 310,32 |
| Ανταποδοτική | – | 728,17 | 545,30 | 587,57 |
| Σύνολο Μικτών | 970,80 | 1016,17 | 833,30 | 897,88 |
| ν. 4093/2012 | 48,54 | – | – | – |
| Κράτηση Υγείας | 55,34 | 60,67 | 50 | 53,87 |
| Καθαρό προ φόρου | 866,92 | 955,20 | 783,30 | 844,01 |
| Π.Δ. | (Α) 88,28 | (Θ) 83,63 | ||
| Διαφορά ΠΔ (θετική) | 171,9 | 111,19 |
Εφαρμογή συντελεστή αύξησης σε συντάξεις που έχουν υπολογιστεί με βάση τις διατάξεις του ν.4387/2016 με έναρξη καταβολής από 13.05.2016 έως και 30.09.2019
| Παράδειγμα 1: Σύνταξη με ποσοστά αναπλήρωσης του ν.4387/2016 μικρότερη από Σύνταξη με ποσοστά αναπλήρωσης του ν.4670/2020 – Θετική προσωπική διαφορά του ν.4387/2016 |
Έστω συνταξιούχος ο οποίος καταθέτει αίτηση συνταξιοδότησης μετά την έναρξη ισχύος του ν.4387/2016. Με βάση το προϊσχύον του ν. 4387/2016 καθεστώς, ο συνταξιούχος αυτός θα ελάμβανε καθαρή προ φόρου σύνταξη ύψους 825,21€ (1).
Με βάση το ν. 4387/2016 θα ελάμβανε καθαρή προ φόρου σύνταξη 677,24€. Με βάση το ν.4387/2016, η θετική προσωπική του διαφορά ανερχόταν σε 147,97€. Με βάση ν. 4670/20 θα ελάμβανε καθαρή προ φόρου σύνταξη ύψους 713,81€. Η θετική προσωπική διαφορά μειώθηκε σε 111,40€.
Ο συντελεστής αύξησης του ν.4387/2016 του έτους 2023 εφαρμόζεται στο μικτό προ κρατήσεων και προ φόρου ποσό εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί 31.12.2022. Το ποσό της αύξησης συμψηφίζεται με την θετική προσωπική διαφορά ν.4670/20, για να προκύψει η νέα μειωμένη προσωπική διαφορά. Σημειώνεται ότι μετά τον συμψηφισμό της θετικής προσωπικής διαφοράς του ν. 4670/20, δεν επαναλαμβάνεται η σύγκριση μεταξύ παλαιού προ ν.4387/2016 ποσού και νέου ποσού.
| (1) | (2) | (3) | (4) | |
| Παλαιό ποσό (προ ν. 4387/2016) | Νέο ποσό (ν.4387/2016) | Νέο ποσό (ν.4670/2020) | Αυξημένο ποσό (παρ. 4 άρ. 14 ν.4387/2016) | |
| Εθνική | – | 288 | 288 | 310,32 |
| Ανταποδοτική | – | 432,47 | 471,37 | 507,90 |
| Σύνολο Μικτών | 924,09 | 720,47 | 759,37 | 818,22 |
| ν. 4093/2012 | 46,21 | – | – | – |
| Κράτηση Υγείας | 52,67 | 43,23 | 45,56 | 49,09 |
| Καθαρό προ φόρου | 825,21 | 677,24 | 713,81 | 769,13 |
| Θετική Π.Δ. 94 | 147,97 | 111,4 | 56,08 | |
| Καθαρή αύξηση | 55,32 |
| Παράδειγμα 2: Σύνταξη με ποσοστά αναπλήρωσης Πίνακα 1 (ν.4387/2016)μεγαλύτερη από Σύνταξη με ποσοστά αναπλήρωσης Πίνακα 2 (ν.4670/2020) –Θετική προσωπική διαφορά του άρθρου 94 και προσωπική διαφορά μη συμψηφιζόμενη με βάση το εδ. τελευταίο της παρ. 3α του άρθρου 14 |
Έστω συνταξιούχος ο οποίος καταθέτει αίτηση συνταξιοδότησης μετά την έναρξη ισχύος του ν.4387/2016. Με βάση το προϊσχύον του ν. 4387/2016 καθεστώς, ο συνταξιούχος αυτός θα ελάμβανε καθαρή προ φόρου σύνταξη ύψους 1692,01 (1).
Με βάση τον Πίνακα 1 του άρθρου 8 θα ελάμβανε καθαρή προ φόρου σύνταξη 1305.42€. Με βάση το άρθρο 94 παρ. 2 του ν.4387/2016, η θετική προσωπική του διαφορά ανερχόταν σε 96.65€. Με βάση τον Πίνακα 2 του άρθρου 8 θα ελάμβανε καθαρή προ φόρου σύνταξη ύψους 1199,75€. Η εθνική και ανταποδοτική σύνταξη αυξάνονται και προκύπτει νέα μεγαλύτερη θετική προσωπική διαφορά του άρθρου 94 του ν.4387/2016 που ανέρχεται σε 123,07€. Η διαφορά μεταξύ του ποσού που προκύπτει με τον Πίνακα 1 (μεγαλύτερο) και του ποσού που προκύπτει με τον Πίνακα 2 (μικρότερο), συνεχίζει να καταβάλλεται στο δικαιούχο ως μη συμψηφιζόμενη προσωπική διαφορά, για τη διασφάλιση του πρώτου ποσού.
Ο συντελεστής αύξησης του έτους 2023 εφαρμόζεται στο μικτό προ κρατήσεων και προ φόρου ποσό εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί 31.12.2022. Το ποσό της αύξησης συμψηφίζεται με την θετική προσωπική διαφορά, για να προκύψει η νέα μειωμένη θετική προσωπική διαφορά. Σημειώνεται ότι μετά τον συμψηφισμό της θετικής προσωπικής διαφοράς, δεν επαναλαμβάνεται η σύγκριση μεταξύ παλαιού προ ν.4387/2016 ποσού και νέου ποσού. Το ποσό της προσωπικής διαφοράς που προκύπτει για τη διασφάλιση του ποσού του ν.4387/2016 δεν αυξάνεται.
| (1) | (2) | (3) | (4) | |
| Παλαιό ποσό (προ ν. 4387/2016) | Νέο ποσό (ν.4387/2016) | Νέο ποσό (ν.4670/2020) | Αυξημένο ποσό (παρ. 4 άρ. 14 ν.4387/2016) | |
| Εθνική | – | 384 | 384 | 413,76 |
| Ανταποδοτική | – | 1004,74 | 892,33 | 961,49 |
| Σύνολο Μικτών | – | 1388,74 | 1276,33 | 1375,25 |
| Κράτηση Υγείας | – | 83,32 | 76,58 | 82,52 |
| Καθαρό προ φόρου | 1692,01 | 1305,42 | 1199,75 | 1292,74 |
| Θετική ΠΔ 94 | 96,65 (1/4 ΠΔ) | 123,07 (1/4 ΠΔ) | 30,09 | |
| Σύνολο | 1485,39 | 1399,40 | ||
| Μη συμψηφιζόμενη Π.Δ. 14 | 85,99 | 85,99 | ||
| Καθαρή αύξηση | 92,98 |
4. Εθνική Σύνταξη νέων απονομών από 01.01.2023
Η εθνική σύνταξη, η οποία μέχρι 31.12.2022 ανερχόταν σε 384€, αυξάνεται από 01.01.2023 σε 413,76 €. Συντάξεις κάθε είδους (γήρατος, αναπηρίας και θανάτου) με έναρξη καταβολής από 01.01.2023 απονέμονται με βάση το ανωτέρω ποσό και τις διατάξεις του ν.4387/2016 περί υπολογισμού της εθνικής σύνταξης. Σημειώνεται ότι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης, με έναρξη καταβολής μέχρι 31.12.2022 υπάγονται στο Κεφάλαιο 3 της παρούσας και όχι στο παρόν.
Τέλος, επισημαίνεται ότι ποσά που συνδέονται με το εκάστοτε ισχύον ποσό εθνικής σύνταξης (βλ. κάτωθι π.χ. ανώτατο όριο σύνταξης) αναπροσαρμόζονται αντιστοίχως.
5. Ανταποδοτική Σύνταξη νέων απονομών από 01.01.2023
Οι συντάξιμες αποδοχές, για συντάξεις κάθε είδους (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου) με έναρξη καταβολής από 01.01.2023, αναπροσαρμόζονται με βάση τα ανωτέρω και όχι με βάση το συντελεστή τη του ν.4387/2016.
6. Ανώτατο όριο κύριας και επικουρικής σύνταξης
Λόγω της αύξησης του ποσού της εθνικής σύνταξης σε τετρακόσια δεκατρία ευρώ και 413,76 €, το ανώτατο όριο για τις κύριες συντάξεις, το οποίο έως 31.12.2022 ανερχόταν σε 4.608€, αυξάνεται από 01.01.2023 αυτόματα σε 4.965,12 €, ενώ το ανώτατο όριο για τις επικουρικές συντάξεις, το οποίο έως 31.12.2022 ανερχόταν σε 1.382,4€, αυξάνεται από 01.01.2023 αυτόματα σε 1.489,54€.
7. Κατώτατο όριο σύνταξης λόγω θανάτου και κατώτατο όριο σύνταξης λόγω εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου
Λόγω της αύξησης της εθνικής σύνταξης, το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου, το οποίο έως 31.12.2022 ανερχόταν σε 768€, αναπροσαρμόζεται αυτόματα και από 01.01.2023 ανέρχεται στο ποσό των 827,52€.
Επιπλέον, λόγω της αναπροσαρμογής του κατώτατου ορίου της σύνταξης λόγω θανάτου με βάση το νέο συντελεστή και με βάση την αύξηση της εθνικής σύνταξης, το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω θανάτου αυξάνεται από 01.01.2023 σύμφωνα με τον κάτωθι πίνακα:
| Έτη ασφάλισης θανόντος | Κατώτατο Όριο σύνταξης λόγω θανάτου έως 31.12.2022 | Κατώτατο Όριο σύνταξης λόγω θανάτου από 01.01.2023 |
| 20 και άνω | 384,00€ | 413,76€ |
| 19 έτη | 376,32€ | 405,48€ |
| 18 έτη | 368,64€ | 397,20€ |
| 17 έτη | 360,96€ | 388,93€ |
| 16 έτη | 360€ | 387,90€ |
| 15 έτη και λιγότερα | 360€ | 387,90€ |
8. Βασική Σύνταξη π. ΟΓΑ
Η βασική σύνταξη του π. ΟΓΑ, η οποία μέχρι 31.12.2022 ανερχόταν σε 360€, από 01.01.2023 αυξάνεται σε τριακόσια ογδόντα επτά ευρώ και ενενήντα λεπτά 387,90€. Σημειώνεται ότι το άρθρο 12 του ν. 2458/1997, συνεχίζει να ισχύει και τα ποσοστά απομείωσης της βασικής σύνταξης υπολογίζονται από 01.01.2023 επί του ανωτέρω αυξημένου ποσού.
9. Σύνταξη ανασφάλιστου υπερήλικα του ν. 1296/1982 (Α` 128) που καταβάλλεται από τον ΟΠΕΚΑ
Το μηνιαίο ποσό της σύνταξης ανασφάλιστου υπερήλικα του ν. 1296/1982, το οποίο έως 31.12.2022 ανέρχεται σε 360€ αναπροσαρμόζεται από 01.01.2023 σε 387,90€, λόγω της αναπροσαρμογής του ποσού της βασικής σύνταξης του π. ΟΓΑ με το ν. 4997/2022. Η αναπροσαρμογή αφορά τις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις, καθώς οι ανωτέρω διατάξεις έχουν αντικατασταθεί με το άρθρο 93 του ν.4387/2016 για νέες απονομές.
10. Επίδομα ανασφάλιστου υπερήλικα του άρθρου 93 του ν.4387/2016 που καταβάλλεται από τον ΟΠΕΚΑ
Το μηνιαίο ποσό του επιδόματος ανασφάλιστου υπερήλικα του ν.4387/2016, το οποίο έως 31.12.2022 ανέρχεται σε 360€ αναπροσαρμόζεται από 01.01.2023 σε τριακόσια ογδόντα επτά ευρώ και 387,90€. Η αναπροσαρμογή αφορά τόσο τα ήδη καταβαλλόμενα επιδόματα, όσο και τις νέες απονομές επιδομάτων.
11. Επίδομα απολύτου αναπηρίας του άρθρου 42 του ν. 1140/1981 και Επίδομα του άρθρου 54 του π.δ. 169/2007
Επίδομα απολύτου αναπηρίας παλαιών ασφαλισμένων
Το ποσό του επιδόματος απολύτου αναπηρίας του του ν. 1140/1981, για τους “παλαιούς” ασφαλισμένους, ήτοι ασφαλισμένους για πρώτη φορά μέχρι και 31.12.1992, καθώς και τους τυφλούς δικαιούχους ανεξαρτήτως ημερομηνίας πρώτης ασφάλισης, αυξάνεται με βάση τον συντελεστή αύξησης συντάξεων, δεδομένου ότι ως βάση υπολογισμού λαμβάνει το ποσό της σύνταξης.
Η αύξηση του επιδόματος καταλαμβάνει τα ήδη καταβαλλόμενα επιδόματα, η αναπροσαρμογή των οποίων θα γίνει οίκοθεν. Οι νέες απονομές επιδομάτων απολύτου αναπηρίας υπολογίζονται στο ήδη αυξημένο ποσό σύνταξης.
Τονίζεται ότι κατά την αύξηση πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το ανώτατο όριο του επιδόματος, το οποίο σύμφωνα με το ν.4051/2012 ισούται με το 20πλάσιο του τεκμαρτού ημερομίσθιου του ανειδίκευτου εργάτη την 31.12.2011 και ανέρχεται σε εξακόσια εβδομήντα ένα ευρώ και σαράντα λεπτά (671,40€).
Επίδομα απολύτου αναπηρίας νέων ασφαλισμένων
Το επίδομα απολύτου αναπηρίας των “νέων” ασφαλισμένων, με την επιφύλαξη των τυφλών νέων ασφαλισμένων, ισούται με το 25% του κατά το έτος 1991 μέσου μηνιαίου κατά κεφαλήν ΑΕΠ, αναπροσαρμοσμένου κάθε φορά με το εκάστοτε ποσοστό αυξήσεως των συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων. Έως 31.12.2022 η ανωτέρω βάση υπολογισμού ανερχόταν σε 693,35€ και το ποσό του μηνιαίου επιδόματος σε 173,34€. Το ανωτέρω επίδομα αυξάνεται με βάση το συντελεστή αύξησης του ν.4387/2016 και από 01.01.2023 η βάση υπολογισμού ανέρχεται σε 747,08€ και το ποσό του μηνιαίου επιδόματος σε 186,77€.
Η αύξηση του επιδόματος καταλαμβάνει τόσο τα ήδη καταβαλλόμενα επιδόματα, η αναπροσαρμογή των οποίων θα γίνει οίκοθεν, όσο και τις νέες απονομές από 01.01.2023.
Επίδομα απολύτου αναπηρίας πρώην ΟΓΑ
Ειδικώς για τους δικαιούχους επιδόματος απολύτου αναπηρίας του π. ΟΓΑ:
– Το επίδομα απολύτου αναπηρίας για συνταξιούχους λόγω αναπηρίας του Κλάδου κύριας ασφάλισης του π. ΟΓΑ, ισούται με το 50% της εκάστοτε σύνταξης, και ως εκ τούτου αυξάνεται λόγω της αύξησης συντάξεων. Το κατώτατο όριο του επιδόματος αντιστοιχεί στην σύνταξη που προέκυπτε με 25 έτη ασφάλισης στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών στην 1η ασφαλιστική κατηγορία (248,28€) και δεν επηρεάζεται από την αύξηση συντάξεων.
– Το επίδομα απολύτου αναπηρίας για συνταξιούχους του π. ΟΓΑ που λαμβάνουν μόνον τη βασική σύνταξη του π. ΟΓΑ, εφόσον έχουν εφ’ όρου ζωής ποσοστό αναπηρίας 100% ισούται με το ποσό του εξωιδρυματικού επιδόματος, το οποίο υπολογίζεται με βάση το μισθό του ανειδίκευτου εργάτη την 31.12.2011, και ως εκ τούτου δεν επηρεάζεται από την αύξηση συντάξεων.
– Το επίδομα απολύτου αναπηρίας για συνταξιούχους λόγω γήρατος τυφλούς του π. ΟΓΑ υπολογίζεται με την βασική σύνταξη του π. ΟΓΑ και αυξάνεται από 01.01.2023 με βάση την αύξηση της βασικής σύνταξης.
Επίδομα του άρθρου 54 του π.δ. 169/2007 συνταξιούχων του δημοσίου
Το επίδομα του άρθρου 54 του π.δ. 169/2007 δεν αυξάνεται με βάση τον συντελεστή αύξησης συντάξεων, καθώς ως βάση υπολογισμού λαμβάνεται ο βασικός μισθός λοχαγού.
Εξωιδρυματικό επίδομα e-ΕΦΚΑ – άρθρο 42 του ν. 1140/1981
Το εξωιδρυματικό επίδομα που χορηγεί ο e-ΕΦΚΑ δεν αυξάνεται με τον συντελεστή αύξησης συντάξεων, καθώς ως βάση υπολογισμού λαμβάνει το ημερομίσθιο ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί την 31.12.2011.
12. Συντάξεις απασχολούμενων συνταξιούχων γήρατος
Δεδομένου ότι οι συντάξεις γήρατος περιλαμβάνονται στο πεδίο εφαρμογής του ν.4387/2016, η αύξηση συντάξεων από 01.01.2023 υπολογίζεται επί του πλήρους ποσού της σύνταξης και το καταβαλλόμενο ποσό, λόγω απασχόλησης συνταξιούχου, προσαρμόζεται με βάση το ποσοστό μείωσης που προβλέπεται παραπάνω.
13. Συντάξεις λόγω θανάτου μετά την πρώτη 3ετία καταβολής
Οι συντάξεις λόγω θανάτου μετά την πρώτη τριετία καταβολής, καταλαμβάνονται από την αύξηση των συντάξεων, λαμβάνοντας υπόψη και την αύξηση του κατώτατου ορίου της σύνταξης.
14. Προσωρινές συντάξεις και Προκαταβολές σύνταξης
Δεν προβλέπεται αναπροσαρμογή των ήδη καταβαλλόμενων την 31.12.2022 ποσών της προκαταβολής σύνταξης του του ν.4387/2016, του ποσού της προσωρινής σύνταξης του ν.4387/2016 και της προκαταβολής σύνταξης.
Εξυπακούεται ότι κατά την οριστική απονομή της σύνταξης, εφόσον αυτή υπάγεται στο πεδίο εφαρμογής του μηχανισμού αναπροσαρμογής συντάξεων, εφαρμόζονται οι σχετικές αυξήσεις από 01.01.2023. Ως προς την καταβολή αναδρομικών ποσών σύνταξης κατά την οριστική απονομή, επισημαίνεται ότι σε περίπτωση που η έναρξη καταβολής ανατρέχει πριν την 01.01.2023, η σύνταξη απονέμεται με το προ αύξησης ποσό και καταβάλλονται αναδρομικά με βάση αυτό το ποσό έως και 31.12.2022, ενώ τα αναδρομικά που θα αφορούν συντάξεις Ιανουαρίου 2023 και έπειτα, καταβάλλονται στο ποσό που προκύπτει με την αύξηση συντάξεων.
Όσον αφορά τις νέες απονομές προσωρινών συντάξεων από 01.01.2023: Η προσωρινή σύνταξη λόγω γήρατος υπολογίζεται στο 80% του ποσού της οριστικής σύνταξης, όπως διαμορφώνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4387/2016.
Για τους μισθωτούς και τους ασφαλισμένους στον Ο.Γ.Α. η προσωρινή σύνταξη δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού της εθνικής σύνταξης που αντιστοιχεί σε 20 έτη ασφάλισης και να υπερβαίνει το ποσό που ισούται με το διπλάσιο αυτής, στο ύψος που διαμορφώνεται κάθε φορά. Για τους αυτοτελώς απασχολούμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες, η προσωρινή σύνταξη δεν μπορεί να είναι μικρότερη από την εκάστοτε εθνική σύνταξη που αντιστοιχεί σε 20 έτη ασφάλισης και μεγαλύτερη από το ποσό που ισούται με το ύψος της εθνικής σύνταξης πολλαπλασιαζόμενο επί δυόμισι φορές, στο ύψος που διαμορφώνεται κάθε φορά.”
Έτσι τις νέες απονομές προσωρινών συντάξεων, από 01.01.2023 λαμβάνεται υπόψη το αυξημένο ποσό της εθνικής σύνταξης κατά τον προσδιορισμό τόσο του δικαιούμενου ποσού, για τις ηλεκτρονικές αιτήσεις συνταξιοδότησης, όσο και για την εφαρμογή του κατώτατου ορίου για τις χειρόγραφες αιτήσεις συνταξιοδότησης.
15. Επικουρικές Συντάξεις
Οι επικουρικές συντάξεις δεν περιλαμβάνονται στο πεδίο εφαρμογής του ν.4387/2016, αλλά αναπροσαρμόζονται με βάση ειδικό μηχανισμό που προβλέπεται στο άρθρο 6 της υπ’ αρ. 17537/989/06.05.2020 Απόφασης του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Καθορισμός των τεχνικών παραμέτρων σχετικά με τις παροχές του κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του e-Ε.Φ.ΚΑ..
16. Κατάργηση της παρακράτησης ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων του άρθρου 29 του ν.3986/2011
Από 01.01.2023 καταργείται η παρακράτηση της φορολογικής ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων του ν. 3986/2011 που εφαρμόζεται στους φορολογουμένους – συνταξιούχους με εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ. Επομένως, δεν θα παρακρατείται πλέον από τον e-ΕΦΚΑ το ανωτέρω ποσό, αυξάνοντας το καθαρό μετά φόρων ποσό σύνταξης των δικαιούχων.
