Ολική ανατροπή στο πλαίσιο που διέπει εδώ και περίπου ένα χρόνο την κρατική παρέμβαση-στήριξη στα ενεργειακά τιμολόγια, θα έρθει από τον Ιανουάριο του 2024. Οι οριζόντιες επιδοτήσεις προς όλους τους καταναλωτές θα πάψουν να ισχύουν και το νέο «καθεστώς» θα προβλέψει την χορήγηση στοχευμένων επιδοτήσεων, κυρίως προς ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.
Πρόκειται, βεβαίως, για μια εξέλιξη-απόφαση του υπουργείου Ενέργειας που ήταν αναμενόμενη και είχε δρομολογηθεί εδώ και καιρό. Η ηγεσία του υπουργείου «συμμορφώνεται» επί της ουσίας με την ισχυρή σύσταση των ευρωπαϊκών θεσμών για πλήρη κατάργηση των οριζόντιων επιδοτήσεων έως το τέλος του 2023.
Εντός της εβδομάδας θα γίνουν οι σχετικές ανακοινώσεις από τον υπουργό Ενέργειας Θόδωρο Σκυλακάκη. Κατά πληροφορίες, στο νέο πλαίσιο των στοχευμένων επιδοτήσεων θα λαμβάνεται υπόψη όχι μόνο η οικονομική κατάσταση των καταναλωτών αλλά και οι ενεργειακές ανάγκες, οι οποίες διαφοροποιούνται ανά περιοχή, σε αναλογία με τα ισχύοντα για το επίδομα θέρμανσης. Σε κάθε περίπτωση όπως αναφέρεται από το ΥΠΕΝ, αν υπάρξει διεθνής κρίση τιμών διαρκείας το πλαίσιο των επιδοτήσεων θα επανεξεταστεί.
Η ηγεσία του υπουργείου Ενέργειας, εκτός του νέου «καθεστώτος» των επιδοτήσεων, θα ανακοινώσει και άλλες παρεμβάσεις που αφορούν: την καλύτερη ενημέρωση των καταναλωτών για τις τιμές του ρεύματος, τα μέτρα για τις ρευματοκλοπές και τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, καθώς και το ειδικό τιμολόγιο πολυτέκνων.
Ενιαίο τιμολόγιο και ενημέρωση καταναλωτών
Σε σχέση με την ενημέρωση των καταναλωτών, το ΥΠΕΝ προχωρά με σχετική νομοθετική ρύθμιση σε υποχρέωση των προμηθευτών να προσφέρουν στους πελάτες τους – πέρα από οποιαδήποτε άλλα τιμολόγια διαθέτουν – ένα ενιαίο τιμολόγιο, το ύψος του οποίου θα ανακοινώνεται εκ των προτέρων κάθε μήνα και θα προκύπτει με βάση ενιαία φόρμουλα (μαθηματικό τύπο) που θα εφαρμόζεται από όλους τους προμηθευτές. Συνεπώς η διαφοροποίηση ανά προμηθευτή θα σχετίζεται με το περιθώριο κέρδους που θα προσθέτει στη βασική τιμή κάθε εταιρεία, διευκολύνοντας έτσι τη σύγκριση από την πλευρά των καταναλωτών.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουν γίνει γνωστές, το νέο τιμολόγιο θα εφαρμοστεί στο σύνολο των καταναλωτών με εξαίρεση όσους έχουν συμβόλαια με σταθερή τιμή. Για τους υπόλοιπους, με κυμαινόμενα συμβόλαια, που είναι η πλειονότητα, δεν έχει διευκρινιστεί αν θα καλύψει υποχρεωτικά και όσους έχουν συμβάσεις σε ισχύ ή μόνο εκείνους που δεν έχουν πλέον συμβόλαιο (έχει λήξει).
Το νέο καθεστώς διαδέχεται το έκτακτο πλαίσιο που ίσχυσε από πέρυσι λόγω της ενεργειακής κρίσης το οποίο περιελάμβανε πλαφόν στις τιμές αποζημίωσης των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής και ανακοίνωση των τιμών λιανικής που ισχύουν κάθε μήνα έως τις 20 του προηγούμενου μήνα. Ενστάσεις για το νέο πλαίσιο εκφράζουν εκπρόσωποι προμηθευτών υποστηρίζοντας ότι οδηγεί πρακτικά σε ενιαίο τιμολόγιο και περιορισμό του ανταγωνισμού.
Ρευματοκλοπές και έξυπνοι μετρητές
Σε σχέση με τις ρευματοκλοπές, η ριζική λύση είναι η εγκατάσταση έξυπνων μετρητών η οποία όμως είναι μια διαδικασία που απαιτεί χρόνο (ο σχετικός διαγωνισμός του ΔΕΔΔΗΕ είναι σε εξέλιξη). Κατά τις πληροφορίες εξετάζεται η εγκατάσταση έξυπνων μετρητών κατά προτεραιότητα σε καταναλωτές στους οποίους στο παρελθόν είχε εντοπιστεί ρευματοκλοπή ή επίσης κεντρικά, σε υποσταθμούς σε περιοχές όπου υπήρχαν αυξημένα κρούσματα στο παρελθόν. Έτσι, αν η ενέργεια που καταναλώνεται είναι συστηματικά περισσότερη από εκείνη που καταγράφεται στο μετρητή και τιμολογείται, τότε θα γίνονται πιο στοχευμένοι έλεγχοι. Σημειώνεται ότι το κόστος των ρευματοκλοπών καλύπτεται από τους υπόλοιπους καταναλωτές αφού η ενέργεια που δεν καταγράφεται, τιμολογείται στο σύνολο της κατανάλωσης επιβαρύνοντας κάθε λογαριασμό κατά μέσο όρο κατά 4 %.
Πώς θα αντιμετωπιστούν οι στρατηγικοί κακοπληρωτές
Για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές προωθούνται ευρείες διασταυρώσεις ως προς την εισοδηματική και περιουσιακή τους κατάσταση, ώστε να εντοπιστούν εκείνοι που δεν εξοφλούν τους λογαριασμούς ενώ έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν.
Τέλος, για τους πολύτεκνους προωθείται η επαναφορά του ειδικού μειωμένου τιμολογίου που ίσχυε ως το 2018, με εισοδηματικά κριτήρια και διευρυμένα όρια κατανάλωσης σε σχέση με αυτά που εφαρμόζονται για τα τιμολόγια των ευάλωτων καταναλωτών.