Στις τρεις ακριβότερες ηλεκτρικές αγορές της Ευρώπης συγκαταλέγεται η Ελλάδα στο 9μηνο του 2023. Οι Έλληνες καταναλωτές πλήρωσαν «τσουχτερά» στο διάστημα αυτό το ρεύμα που καταναλώνουν, παρά το γεγονός της αθρόας διείσδυσης ΑΠΕ στο σύστημα, αλλά και της σχετικής ομαλοποίησης της τιμής του φυσικού αερίου. Σήμερα, ενδεικτικά, η μέση χονδρεμπορική τιμή στην Αγορά Επόμενης Ημέρας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας κάνει άλμα κατά 35,6%.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της ιστοσελίδας energylive.cloud η χώρα μας έρχεται τρίτη στην Ευρώπη στο 9μηνο, με μέση χονδρεμπορική τιμή τα 123,43 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Πρώτη είναι η Ιταλία με 128,38 ευρώ τη μεγαβατώρα και ακολουθεί η Ιρλανδία (και η Β. Ιρλανδία) με 125,14 ευρώ τη μεγαβατώρα.
Η κριτική στο υφιστάμενο ηλεκτρικό μοντέλο (target model) ήρθε την προηγούμενη εβδομάδα από τα πλέον επίσημα χείλη. Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, μιλώντας σε ενεργειακό συμπόσιο, αναγνώρισε δύο πράγματα: πρώτον, ότι το ευρωπαϊκό μοντέλο δεν τα πήγε καλά στη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης. Δεύτερον, ότι ισχύουν διαφορετικά συστήματα μέσα στην Ευρώπη, με άλλες δομές ανά περιοχή.
Από τις δηλώσεις του υπουργού θα μπορούσαν να εξαχθούν δύο κρίσιμα συμπεράσματα: α) το target model, έτσι όπως είναι σχεδιασμένο, άφησε ανοχύρωτους τους καταναλωτές σε μία δύσκολη περίοδο, όταν το χρειάζονταν γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο β) η κατά χώρες διαφοροποιημένη λειτουργία του μοντέλου μπορεί να συνεπάγεται στρεβλώσεις και τυχόν ανεπάρκειες.
Αυτά τα διαφορετικά, υπαρκτά, ηλεκτρικά συστήματα καθιστούν, όπως είπε ο κ. Σκυλακάκης, δύσκολη την ομοφωνία μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. για τυχόν αλλαγές εις βάθος. «Δεν βλέπω μεγάλες αλλαγές και θα πρέπει να προσαρμοστούμε», είπε ο ΥΠΕΝ.
Το πώς εννοεί την προσαρμογή, δεν εξήγησε. Να προσαρμοστούμε αποδεχόμενοι τα «στραβά» του μοντέλου; Ή να προσαρμοστούμε διορθώνοντας σε τοπικό επίπεδο τυχόν στρεβλώσεις του;
Είπε, όμως, και κάτι άλλο, εξίσου σημαντικό ο υπουργός. Θεωρεί τη διπλάσια τιμή του φυσικού αερίου σήμερα μη φυσιολογική. Όπως και την «τετραπλάσια τιμή του CO2, που αλλάζει την εξίσωση για αρκετές τεχνολογίες, όπως ο λιγνίτης». Για να υπογραμμίσει: «Δεν ξέρουμε τι θα γίνει στις επόμενες δεκαετίες και καλούμαστε να καταρτίσουμε μια ενεργειακή πολιτική. Έπεσαν έξω παλαιότερες προβλέψεις διεθνών οργανισμών». Με άλλα λόγια, βαδίζουμε σε αχαρτογράφητα νερά.
Σε αυτό το πλαίσιο, η νέα ηγεσία του ΥΠΕΝ, ενόψει και του απρόβλεπτου χειμώνα που έρχεται, φαίνεται να εστιάζει την πολιτική της σε επιμέρους και όχι πάντως ριζοσπαστικές διορθώσεις, σε μια προσπάθεια να περιορίσει το ενεργειακό κόστος για τον καταναλωτή.
Στα σκαριά έχει ένα νέο μοντέλο επιδοτήσεων που πιθανόν να ισχύσει από τις αρχές του νέου έτους, με εστίαση στους ευάλωτους καταναλωτές και όχι πλέον οριζόντιας λογικής, την αντιμετώπιση του φαινομένου του «ενεργειακού τουρισμού», τις ρευματοκλοπές που επιβαρύνουν, όπως είπε ο κ. Σκυλακάκης κατά 4% όλους τους λογαριασμούς ρεύματος, καθώς και παρεμβάσεις για την Καθολική Υπηρεσία.
