Σημαντικό πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι εξαγωγές νωπών και ευαλλοίωτων αγροτικών προϊόντων προς τρίτες χώρες εξαιτίας του αναχρονιστικού πλαισίου αμοιβής των ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελέγχων εκτός κανονικού ωραρίου.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο Δρ. Αναστάσιος Γεωργιάδης, Γεωπόνος εκπρόσωπος των ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελεγκτών του δημοσίου, «το προσωπικό των ΔΑΟΚ και του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Θεσσαλονίκης πραγματοποιούν τους ελέγχους στις εισαγωγές και εξαγωγές νωπών προϊόντων από και προς τρίτες χώρες. Στο εξαγωγικό εμπόριο το Σάββατο και η Κυριακή έχουν παγιωθεί σαν εργάσιμη ημέρα. Οι έλεγχοι στα νωπά οπωροκηπευτικά θα πρέπει να γίνουν την στιγμή της φόρτωσης και πολλές φορές πρέπει να γίνουν εκτός ωραρίου εργασίας. Ειδικά οι υπερατλαντικές εξαγωγές γίνονται συνήθως Κυριακές επειδή θα πρέπει να φτάνουν στο σωστό timing στις ξένες αγορές. Μόνο από τη ΔΑΟΚ Θεσσαλονίκης έχουμε 600 ελέγχους φορτίων ετησίως που θα πρέπει να γίνουν τις Κυριακές για εξαγωγές που πάνε κυρίως προς χώρες των Βαλκανίων.
Με το νόμο 3460 του 2006 (τροποποιήθηκε με το νόμο 3698 του 2008) και την ΚΥΑ του 2016 μπήκε πλαφόν στην αποζημιώση που θα πάρει ο ελεγκτής. Μάλιστα φτάνει τα 5 ευρώ την ώρα (τα χρήματα τα πληρώνουν οι ιδιώτες και είναι ανταποδοτικά λέει η νομοθεσία). Θα πρέπει να σας επισημάνω ότι οι αντίστοιχοι ελεγκτές σε Ρουμανία και Βουλγαρία αμοίβονται με 20 και 25 ευρώ την ώρα. Επίσης η πληρωμή των ελεγκτών γίνεται με καθυστέρηση δύο ετών.
Έχουμε ενημερώσει τον Υπουργό κ. Γεωργαντά για το πρόβλημα και μας είχε υποσχεθεί ότι θα καταθέσει τροπολογία στη Βουλή, κάτι που ακόμη δεν έχει γίνει. Η νομοθετική ρύθμιση θα βοηθήσει εκτός από την πραγματοποίηση περισσότερων ελέγχω εκτός ωραρίου και στην αντιμετώπιση της διαφθοράς στις πύλες και τα λιμάνια της χώρας και αυτό θα πρέπει να το προσέξει η κυβέρνηση.
Στον κλάδο των αγροτικών προϊόντων περίοπτη θέση εμφανίζεται να έχουν οι εξαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών προς τις διεθνείς αγορές, παρά το γεγονός ότι η ενεργειακή κρίση και το επακόλουθο πληθωριστικό κύμα οδήγησαν σε τεκτονικές αλλαγές στην κατανάλωση νωπών οπωρ/κών το τελευταίο διάστημα.
Με λύπη, όμως, διαπιστώνουμε από την άλλη ότι η πολιτική ηγεσία και ειδικότερα ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων κ .Γεωργαντάς, δεν έχει προβεί σε καμία ενέργεια μέχρι σήμερα, σχετικά με τις δεσμεύσεις που έδωσε κατά τη συνάντηση της Θέρμης (Θεσσαλονίκη) με αντιπροσώπους του γεωπονικού ελεγκτικού προσωπικού των ΔΑΟΚ & Π.Κ.Π.Φ.Π.&Φ.Ε, τον Σεπτέμβριο του 2022, αναφορικά με τον εκσυγχρονισμό και την αναδιοργάνωση, σε νέα βάση, του καθεστώτος της ανταποδοτικής εργασίας εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών, για τη διενέργεια ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελέγχων σε φορτία τροφίμων φυτικής προέλευσης από γεωπόνους κρατικούς υπαλλήλους, αφενός για τις ανάγκες στήριξης του εξαγωγικού εμπορίου και της ελληνικής εξωστρέφειας αλλά και, εν μέρει, για τη διεκπεραίωση των εισαγωγών σε περιόδους όπου η εγχώρια αγορά παρουσιάζει ελλείψεις σε βασικά επισιτιστικά είδη νωπών οπωρ/κών.
Αλλά ακόμη και αν η ριζική αυτή μεταρρύθμιση, η οποία κρίνεται επιβεβλημένη στις μέρες μας, φαντάζει για τον κ. Υπουργό «Γολγοθάς», γιατί δεν έχει προβλεφθεί μέχρι σήμερα, έστω μια βελτίωση του υφιστάμενου αναχρονιστικού νομοθετικού πλαισίου της ανταποδοτικής εργασίας η οποία, αποδεδειγμένα, αποσκοπεί στην ενίσχυση της πίστης του ελληνικού εξαγωγικού εμπορίου; Διότι με όλα τα “βαρίδια” και τις “στρεβλώσεις” που έχει κληρονομήσει από το 2006 που θεσπίστηκε και έπειτα, τα οποία κορυφώθηκαν στα μαύρα χρόνια των μνημονίων, ο χρήσιμος αυτός θεσμός απασχόλησης των δημοσίων λειτουργών τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα και όλες τις αργίες του χρόνου, προς όφελος πάντα των εξαγωγέων, για τους υπαλλήλους που τον υπηρετούν θα μπορούσε να εκληφθεί μόνο ως παραλογισμός και ειρωνεία, ασχέτως αν συνεισφέρει δυναμικά και έμπρακτα στην ανύψωση της ελληνικής οικονομίας.
Δεν μπορεί, λοιπόν, ένας γεωπόνος-ελεγκτής, δημόσιος λειτουργός, ημέρα Κυριακή να πραγματοποιεί ελέγχους σε 30 αυτοκίνητα φορτηγά (φορτία) με διάφορα είδη νωπών οπωρ/κών προέλευσης απ΄όλη την Ελλάδα και για ένα συνολικό διακινούμενο όγκο προϊόντων (tonnage) κοντά στους 660 tn φρούτων και λαχανικών προς εξαγωγή, αλλά να δικαιούται πρόσθετη αμοιβή για την παρασχεθείσα εργασία του μόνο για τα 18 αυτοκίνητα! Θα πρέπει επιτέλους να παύσει να ισχύει αυτή η αντιπαραγωγική δέσμευση του ισχύοντος νόμου.
Σχετικά με το αναδειχθέν θέμα, τέλος, τα αιτήματα των γεωπόνων ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελεγκτών που συμμετέχουν διαχρονικά στην υπερεργασιακή ανταποδοτική απασχόληση για τους απαραίτητους ελέγχους εκτός κανονικού ωραρίου, συνοψίζονται όπως παρακάτω:
1. αλλαγή του τρόπου καταβολής των αποζημιώσεων με νομοθετική ρύθμιση και θέσπιση σε νέα βάση με χρήση της διαλειτουργικότητας των πληροφοριακών συστημάτων (άμεση εκταμίευση αντί της διετίας που ισχύει σήμερα)
2. αναπροσαρμογή του ύψους της ωριαίας αποζημίωσης για εργασία εκτός ωραρίου, από 5 € που ισχύει σήμερα στα 15 € και απόδοση του συνόλου των ανταποδοτικών τελών στον απασχολούμενο ελεγκτή
3. κατάργηση της αντιπαραγωγικής (μνημονιακής) πολιτικής της επιβολής ανώτατου ορίου (πλαφόν) 300 € μεικτά (200 € καθαρά) στη μηνιαία αποζημίωση των ελεγκτών από ανταποδοτικά τέλη
4. αναπροσαρμογή της χιλιομετρικής αποζημίωσης (πληρώνεται από τους ιδιώτες και όχι από το κράτος) σε τουλάχιστον 0,40/χλμ προκειμένου να μπορέσουμε να μετακινηθούμε με τα αυτοκίνητα μας».
Ελέγχους ζητούν και οι εξαγωγείς
Στην ανάγκη διεξαγωγής ελέγχων και εκτός ωραρίου αναφέρονται και οι εξαγωγείς οπωροκηπευτικών. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit – Hellas, «διανύοντας την εμπορική περίοδο της εξαγωγής των χειμερινών φρούτων και λαχανικών (εσπεριδοειδών, ακτινιδίων, μήλων αχλαδιών, φράουλας, αγγουριών, τοματών κ.α), η οποία ανέκαμψε μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων και λόγω της φύσης των προϊόντων (ευάλωτα και ευπαθή) και της βελτίωσης συγχρόνως της τιμής τους μετά από μια δύσκολη και για ορισμένα προϊόντα καταστροφικής χρονιάς, οι έλεγχοι από τις αρμόδιες αρχές πρέπει να γίνονται και εκτός του κανονικού ωραρίου των υπηρεσιών όπως επίσης και κατά τα Σάββατα και Κυριακές.
Δεν είναι δυνατόν να διεκπεραιώνεται η διαδικασία παραγωγής των εξαγομένων προϊόντων εντός του ωραρίου εργασίας των δημοσίων υπηρεσιών. Κατά συνέπεια καλούμε:
- αφενός τους γεωπόνους να μην οδηγήσουν στην καταστροφή τις επιχειρήσεις εξαγωγής και τους παραγωγούς οπωροκηπευτικών προϊόντων της χώρας μας και
- τέλος το ΥπΑΑΤ να ικανοποιήσει τα δίκαια εκ των αιτημάτων τους και να φροντίσει για την καταβολή των καθυστερούμενων οφειλών και να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα (χρηματοδότηση πολύ περισσότερο που τα κονδύλια προέρχονται από «ανταποδοτικά τέλη», καταβαλλόμενα από τους ελεγχόμενους και μάλιστα υπέρμετρα) για την απρόσκοπτη διεξαγωγή των ελέγχων».
Παϊσιάδης Σταύρος