Ψηφίστηκε χθες από τη Βουλή των Ελλήνων το νομοσχέδιο που κατέθεσε το Υπουργείο Οικονομικών, με το οποίο δίνεται μία μόνιμη και βιώσιμη λύση σε ένα χρόνιο κοινωνικό πρόβλημα που αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς των κατεχομένων δημόσιων και ανταλλάξιμων ακινήτων που διαχειρίζεται το Υπουργείο Οικονομικών, καθώς διαμορφώνεται ένα νέο θεσμικό πλαίσιο με κοινωνικό και αποκαταστατικό χαρακτήρα για την απόδοση των ακινήτων αυτών στους πραγματικούς ιδιοκτήτες τους που ικανοποιούν σε αυτά τις στεγαστικές ή επαγγελματικές τους ανάγκες.
Επισημαίνεται ότι η απόδοση των ακινήτων αυτών υλοποιείται στην περίπτωση των ανταλλάξιμων εντός σχεδίου και των πρώην δημοσίων δασικών ακινήτων εντός σχεδίου χωρίς την καταβολή τιμήματος.
Η Κυβέρνηση και το Υπουργείο Οικονομικών, κατόπιν συστηματικής αξιολόγησης όλων των δεδομένων, διαμόρφωσε ένα νέο, αποτελεσματικό και κυρίως λειτουργικό θεσμικό πλαίσιο, με όλες τις απαιτούμενες δικλείδες ασφαλείας και όλες τις νόμιμες διαδικασίες για την προστασία και ασφάλεια του δημοσίου συμφέροντος, με βάση τις ισχύουσες διατάξεις της περιβαλλοντικής και πολεοδομικής νομοθεσίας.
Ειδικότερα, οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου αφορούν τις εξής κοινωνικές ομάδες:
1ον) τους πολίτες αλλά και τα νομικά πρόσωπα που ασκούν κατοχή αδιαλείπτως επί τουλάχιστον 30 έτη με τίτλο υπέρ των ιδίων ή των δικαιοπαρόχων τους επί ακινήτων της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου, τα οποία υπάγονται στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Οικονομικών,
2ον) τους πολίτες που ασκούν κατοχή αδιαλείπτως επί τουλάχιστον 40 έτη επί των ως άνω ακινήτων εφόσον σε αυτά βρίσκεται η κύρια κατοικία τους, η οποία καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες των ιδίων ή των οικογενειών τους, καθώς και
3ον) τους πολίτες και τα νομικά πρόσωπα που ασκούν κατοχή αδιαλείπτως επί τουλάχιστον 40 έτη στα παραπάνω ακίνητα, εφόσον σε αυτά ασκούν τουριστική, βιοτεχνική, βιομηχανική, εμπορική, ή αγροτική δραστηριότητα με τη χρήση ή μη κτιριακών εγκαταστάσεων και άλλων συνοδών έργων που συνδέονται λειτουργικά με αυτές.
Διευκρινίζεται ότι στις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου υπάγονται αποκλειστικά τα καταγεγραμμένα ακίνητα, που ανήκουν στην ιδιωτική περιουσία του Υπουργείου Οικονομικών και εξαιρούνται ακίνητα άλλων Υπουργείων και ΟΤΑ Α’ και Β΄ βαθμού. Επίσης, εξαιρούνται ρητά της εξαγοράς τα δημόσια ακίνητα που εξυπηρετούν σκοπούς γενικότερου δημοσίου και κοινωνικού συμφέροντος, καθώς επίσης και κοινόχρηστες εκτάσεις εκτός συναλλαγής (π.χ. αιγιαλοί, χερσαίες ζώνες λιμένων, περιοχές Natura ή περιοχές της συνθήκης Ραμσάρ).
Με στόχο ταχύτερη διεκπεραίωση των σχετικών αιτήσεων εξαγοράς, προς όφελος των πολιτών και το λιγότερο δυνατό διοικητικό κόστος, η διαδικασία εξαγοράς που προβλέπεται είναι σύντομη και σαφής, πλήρως ψηφιοποιημένη, προσδιορίζοντας το τίμημα εξαγοράς των δημοσίων ακινήτων, με κύριο κριτήριο την ύπαρξη ή όχι συστήματος αντικειμενικού προσδιορισμού, η οποία δύναται να απομειώνεται σταδιακά βάσει συγκεκριμένων κοινωνικών και οικονομικών κριτηρίων που τίθενται λόγω του κοινωνικού και αποκαταστατικού χαρακτήρα του νομοσχεδίου, εισάγοντας εκπτώσεις έως 80% επί του τιμήματος εξαγοράς επί τη βάση του χρόνου κατοχής του ακινήτου.
Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται επίσης ρυθμίσεις για ειδικές κατηγορίες ακινήτων που ανήκουν στην ιδιωτική περιουσία του δημοσίου, καθώς και ακινήτων που υπάγονται στο Κτηματολόγιο Δωδεκανήσου.
Στα οφέλη που προκύπτουν από αυτή τη νομοθετική παρέμβαση περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων:
1ον) Η εξυπηρέτηση σκοπών δημοσίου συμφέροντος, όπως:
- η οριστική διευθέτηση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου που διαχειρίζεται το Υπουργείο Οικονομικών, και
- η αποκατάσταση προσώπων που διατηρούν στα ακίνητα αυτά την κύρια κατοικία τους ή την έδρα της επαγγελματικής τους δραστηριότητας, ζήτημα που δημιουργούσε για χρόνια, έντονες κοινωνικές αντιδράσεις και αποτέλεσε βάση αιτημάτων θεσμικών φορέων από όλες τις περιοχές της Ελλάδας.
2ον) Η αποτελεσματικότερη διαχείριση και αξιοποίηση της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου και η συνακόλουθη προώθηση της τουριστικής και βιομηχανικής ανάπτυξης της χώρας.
Τέλος, στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται σημαντικές φορολογικές ρυθμίσεις που σχετίζονται τόσο με απαλλαγές από τον ΕΝΦΙΑ όσο και με τη Φορολογία Εισοδήματος και ΦΠΑ. Με αυτές προβλέπονται, μεταξύ άλλων:
- η δίκαιη μεταχείριση μέσω της απαλλαγής από την υποχρέωση καταβολής ΕΝΦΙΑ, των ιδιοκτητών ακινήτων που βρίσκονται σε περιοχές που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές, σε οικισμούς που έχουν κηρυχθεί σε αναγκαστική απαλλοτρίωση, καθώς και σε πολεοδομικά ανενεργές περιοχές και μεταφερόμενους οικισμούς,
- η κατάργηση της προϋπόθεσης της εννεαετούς χρήσης στην περίπτωση μισθωμένου ακινήτου, προκειμένου αυτό να χαρακτηρίζεται ως πάγιο,
- η κατάργηση της υποχρέωσης γνωστοποίησης στις Δ.Ο.Υ. των εκπτώσεων λόγω τζίρου και
ο καθορισμός του χρόνου υποβολής της αίτησης για τη φορολόγηση στις επαγγελματικές εκμισθώσεις ακινήτων.
Με το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε χθες από την Βουλή των Ελλήνων, η Κυβέρνηση και το Υπουργείο Οικονομικών δίνουν οριστική και βιώσιμη λύση σε ένα χρόνιο κοινωνικό πρόβλημα σχετικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου.
Πρόκειται για μία ακόμη νομοθετική πρωτοβουλία με ισχυρό κοινωνικό πρόσημο, που εντάσσεται στο πλούσιο θεσμικό και μεταρρυθμιστικό έργο της Κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη.
