Φοροδιαφυγή: Σφίγγει ο κλοιός για τους παραβάτες – Νέα ψηφιακά όπλα
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων ενισχύει με νέα εργαλεία την ψηφιακή της φαρέτρα που έχει αποδειχθεί άκρως αποτελεσματική στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής. Το μεγάλο στοίχημα για την ΑΑΔΕ είναι να διαμορφώσει ένα πλαίσιο ελέγχου των επιχειρήσεων και καταγραφής των συναλλαγών σε πραγματικό χρόνο, έτσι ώστε τα περιθώρια φοροδιαφυγής να μειωθούν περαιτέρω.
Η ενίσχυση της διαφάνειας και η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής είναι το ένα σκέλος των στόχων της ΑΑΔΕ, που εκτιμά ότι με την εισαγωγή των νέων ψηφιακών «όπλων» τους επόμενους μήνες, θα ωφεληθούν σημαντικά τόσο οι επιχειρήσεις όσο και η λειτουργία της ευρύτερης ελληνικής οικονομίας.
Η ΑΑΔΕ θα ρίξει στη μάχη σταδιακά τρία νέα ψηφιακά όπλα: το ψηφιακό πελατολόγιο για επιχειρήσεις του κλάδου αυτοκινήτου, την υποχρεωτική ηλεκτρονική τιμολόγηση και την ψηφιακή παρακολούθηση της διακίνησης αγαθών. Κάθε μέτρο αποσκοπεί στη βελτίωση της παρακολούθησης των συναλλαγών, προσφέροντας δυνατότητες ελέγχου σε πραγματικό χρόνο και δημιουργώντας ένα πιο διαφανές επιχειρηματικό περιβάλλον. Οι αλλαγές αυτές αναμένεται να ωφελήσουν τόσο τις επιχειρήσεις όσο και την ευρύτερη ελληνική οικονομία.
1. Ψηφιακό Πελατολόγιο στον Κλάδο Αυτοκινήτου
Από την 1η Ιουλίου 2025, το ψηφιακό πελατολόγιο καθίσταται υποχρεωτικό για επιχειρήσεις του κλάδου αυτοκινήτου. Το μέτρο αφορά συνεργεία επισκευής, φανοποιεία, πλυντήρια αυτοκινήτων, επιχειρήσεις ενοικίασης οχημάτων, καθώς και καταστήματα εγκατάστασης συναγερμών και ηχοσυστημάτων.
Η διαδικασία είναι απλή: ο επαγγελματίας σκανάρει την πινακίδα του οχήματος μέσω κινητού τηλεφώνου και καταχωρίζει τα δεδομένα στην ψηφιακή πλατφόρμα. Κατά την ολοκλήρωση της συναλλαγής, προσθέτει τα παραστατικά (τιμολόγιο ή απόδειξη), μαζί με την ημερομηνία και την ώρα. Έτσι, η ΑΑΔΕ έχει άμεση εικόνα των συναλλαγών και τη δυνατότητα ελέγχων.
Η πιλοτική εφαρμογή του μέτρου αποκάλυψε σημαντικά ποσοστά φοροδιαφυγής στον κλάδο: τα συνεργεία κατέγραψαν 67%, τα πλυντήρια αυτοκινήτων 60%, και τα parking 41%. Η πλήρης εφαρμογή του ψηφιακού πελατολογίου αναμένεται να μειώσει σημαντικά αυτές τις αποκλίσεις.
Για κάθε παράβαση ή καθυστέρηση στην υποβολή των δεδομένων προβλέπεται πρόστιμο 100 ευρώ. Εξαιρέσεις ισχύουν για ορισμένες επιχειρήσεις, όπως αυτές χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) και εξειδικευμένων υπηρεσιών.
2. Υποχρεωτική Ηλεκτρονική Τιμολόγηση
Ένα ακόμα βασικό βήμα για την ενίσχυση της φορολογικής διαφάνειας είναι η καθολική εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης. Η ΑΑΔΕ προγραμματίζει σταδιακή υποχρεωτική εφαρμογή, αρχικά από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις.
Η ηλεκτρονική τιμολόγηση επιτρέπει την παρακολούθηση των συναλλαγών σε πραγματικό χρόνο και την άμεση ανίχνευση παρατυπιών. Έχει ήδη εγκριθεί από την Κομισιόν και θεωρείται κρίσιμη για τον περιορισμό του ελλείμματος ΦΠΑ, το οποίο μειώθηκε από 29,1% το 2017 στο 13,7% το 2022 — με εκτιμήσεις για περαιτέρω μείωση σε μονοψήφιο ποσοστό το 2023.
Η ενσωμάτωση των στοιχείων στο σύστημα myDATA διασφαλίζει την ακρίβεια των δεδομένων και απλοποιεί τη διαδικασία υποβολής δηλώσεων ΦΠΑ μέσω προσυμπληρωμένων εντύπων. Έτσι, οι επιχειρήσεις μπορούν να συμμορφώνονται ευκολότερα με τις υποχρεώσεις τους, ενώ η φορολογική διοίκηση έχει περισσότερα μέσα για να εντοπίζει άμεσα την απάτη.
3. Ψηφιακό Δελτίο Αποστολής
Το τρίτο εργαλείο αφορά την υποχρεωτική ψηφιακή παρακολούθηση της διακίνησης αγαθών μέσω της πλατφόρμας myDATA. Από τον Ιούνιο του 2025, οι επιχειρήσεις με ετήσιο τζίρο άνω των 200.000 ευρώ θα διαβιβάζουν υποχρεωτικά τα στοιχεία διακίνησης. Από την 1η Δεκεμβρίου 2025, η υποχρέωση επεκτείνεται σε όλες τις επιχειρήσεις.
Αυτό επιτρέπει στην ΑΑΔΕ να παρακολουθεί παραδόσεις και μεταφορές σε πραγματικό χρόνο, να διενεργεί διασταυρώσεις και να εντοπίζει παραβάσεις. Η διασύνδεση ταμειακών μηχανών και POS με το myDATA ενισχύει τη διαφάνεια, καταγράφοντας αυτόματα κάθε συναλλαγή.
Με αυτόν τον τρόπο, ενισχύεται η προσπάθεια περιορισμού της φοροδιαφυγής, ιδιαίτερα στον τομέα του ΦΠΑ, και περιορίζονται οι αδήλωτες συναλλαγές.
