Πενταπλασιάστηκαν οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι! Πώς επηρεάζονται οι νέοι
Το νέο ευνοϊκό καθεστώς που διέπει τους εργαζόμενους συνταξιούχους και δη η κατάργηση της παρακράτησης του 30% της σύνταξής τους, έχει εκτοξεύσει τον αριθμό των συνταξιούχων που επιλέγουν να συνεχίσουν την απασχόλησή τους.
Το γεγονός ότι έχουν… πενταπλασιαστεί οι συνταξιούχοι που εργάζονται και το δηλώνουν στη σχετική πλατφόρμα του e-ΕΦΚΑ έχει δύο αναγνώσεις. Οι συνταξιούχοι έχουν τη δυνατότητα ενίσχυσης του εισοδήματος τους με μικρή σχετικά φορολογική επιβάρυνση, σε μια εποχή έντονης ακρίβειας και δυσκολιών. Η παραμονή τους όμως στον εργασιακό στίβο “κόβει” τη φόρα νέων εργαζομένων, αποτελεί τροχοπέδη γι’ όσους διεκδικούν μια θέση εργασίας, ιδίως όταν έχουν να ανταγωνιστούν συναδέλφους με μεγάλη εμπειρία. Η νέα αυτή συνθήκη καθυστερεί την ένταξη των νέων στην αγορά εργασίας, ενώ επηρεάζει ασφαλώς τον δείκτη της ανεργίας.
Σύμφωνα, πάντως με τα επίσημα στοιχεία, η εγγραφή των συνταξιούχων που συνεχίζουν να εργάζονται στην ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα του e-ΕΦΚΑ συνεχίζεται και έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία, με τις εγγραφές, μέχρι και τις 4 Ιουλίου 2024, να έχουν φτάσει ήδη τις 182.700. Με το προηγούμενο σύστημα, μόλις 36.000 συνταξιούχοι είχαν δηλώσει ότι θα συνεχίσουν να εργάζονται, μετά τη σύνταξή τους.
Μέχρι και τα τέλη του προηγούμενου έτους (31 Δεκεμβρίου 2023), οι συνταξιούχοι που επέλεγαν να εργαστούν έχαναν το 30% της σύνταξής τους ως ποινή. Σύμφωνα με τον e-ΕΦΚΑ, παρά το ότι η περικοπή κατά 30% είχε προβλεφθεί από τον νόμο Βρούτση ήταν ευνοϊκότερη από την περικοπή κατά 60% του νόμου Κατρούγκαλου, οι συνταξιούχοι ήταν συγκρατημένοι.
Με τον νέο ασφαλιστικό νόμο 5078/2023, από 1ης Ιανουαρίου 2024, οι συνταξιούχοι που δηλώνουν ότι συνεχίζουν ή θα συνεχίσουν να εργάζονται λαμβάνουν ολόκληρη τη σύνταξή τους. Εφόσον εργαστούν ως μισθωτοί, καταβάλλουν πόρο υπέρ e-ΕΦΚΑ, ύψους 10% από τον μισθό τους και, εφόσον επιλέξουν να δηλωθούν ως ελεύθεροι επαγγελματίες, καταβάλλουν επιπλέον 50% της ασφαλιστικής κατηγορίας που έχουν επιλέξει.
Όπως αναφέρει ο e-ΕΦΚΑ, η συγκεκριμένη διάταξη αποτελεί πολιτική ενεργούς γήρανσης και είναι εξαιρετικά ευνοϊκή για τους συνταξιούχους, καθώς πλέον έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν το εισόδημά τους και τη μελλοντική σύνταξή τους. Ο επιπλέον χρόνος ασφάλισης, μετά τη λήξη της απασχόλησης, με νέα αίτηση του συνταξιούχου, θα προσμετράται στον συντάξιμο χρόνο και θα οδηγεί σε αύξηση της σύνταξης.
Επιπλέον, η ευνοϊκή διάταξη λειτουργεί καταλυτικά στην εξάλειψη της «μαύρης» εργασίας που υπήρχε γύρω από την απασχόληση των συνταξιούχων. Με αυτό το μέτρο, όχι μόνο καταπολεμάται η ανασφάλιστη και η αδήλωτη εργασία, αλλά πλέον γίνεται νόμιμη εργασία, με αποτέλεσμα να αυξηθούν τα έσοδα του δημόσιου ταμείου και του e-ΕΦΚΑ.
Όπως σχολίασε ο εκπρόσωπος Τύπου του e-ΕΦΚΑ, κ. Ηλίας Τσούνης, «η συγκεκριμένη διάταξη έχει πολλαπλά οφέλη για τους συνταξιούχους και την κοινωνία εν γένει. Οι συνταξιούχοι αυξάνουν τα εισοδήματά τους, οι επιχειρήσεις και η αγορά χρησιμοποιούν την πολύτιμη εμπειρία καταρτισμένων εργαζομένων και το ασφαλιστικό σύστημα ενισχύεται με επιπλέον έσοδα».
Οι υπόχρεοι
Η δήλωση απασχόλησης είναι υποχρεωτική για τέσσερις κατηγορίες συνταξιούχων:
1. Συνταξιούχοι του e-ΕΦΚΑ οι οποίοι ξεκίνησαν να εργάζονται οποτεδήποτε, πριν από την έναρξη ισχύος της απόφασης και συνεχίζουν να απασχολούνται, μέχρι σήμερα.
2. Συνταξιούχοι του e-ΕΦΚΑ οι οποίοι ξεκίνησαν να εργάζονται από 1/1/2024, ακόμα και εάν έχουν διακόψει την απασχόλησή τους.
3. Όσοι έχουν υποβάλει ή υποβάλλουν εφεξής αίτηση συνταξιοδότησης και συνεχίζουν χωρίς διακοπή την απασχόλησή τους.
4. Όσοι υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης και αναλαμβάνουν εργασία, μετά την υποβολή της.
Η διαδικασία
Η διαδικασία δήλωσης είναι εξαιρετικά γρήγορη και απλή. Οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι πρέπει να υποβάλουν σχετική δήλωση στην ιστοσελίδα του e-ΕΦΚΑ (https://www.efka.gov.gr/dilosi-erg-synt.php ), στην οποία δηλώνεται τόσο η ανάληψη της απασχόλησης, όσο και η συνδρομή προϋποθέσεων για την εξαίρεση από την καταβολή πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ ή και από την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών.
Μη δήλωση/χρηματική ποινή
Στις περιπτώσεις που ο e-ΕΦΚΑ διαπιστώσει ότι ο συνταξιούχος δεν υπέβαλε δήλωση, ενώ εργάζεται, θα υποστεί χρηματική ποινή ίση με 12 μηνιαίες κύριες και επικουρικές συντάξεις. Κάθε μήνα θα παρακρατείται το 25% της σύνταξής του έως ότου εξοφληθεί το συνολικό ποσό.
Εξαιρέσεις από την καταβολή του πόρου
Οι κάτωθι περιπτώσεις απασχολούμενων συνταξιούχων εξαιρούνται από την καταβολή πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ και καταβάλλουν μόνο τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές, λόγω της υποχρεωτικής υπαγωγής στην ασφάλιση του φορέα:
α) Άτομα με ψυχική αναπηρία του άρθρου 23 του ν. 4488/2017 (Α’ 137).
β) Συνταξιούχοι του ν. 612/1977 (Α’ 164) και των διατάξεων που παραπέμπουν σε αυτόν.
γ) Συνταξιούχοι του τρίτου εδαφίου της περ. α’, της παρ. 1, των άρθρων 1 και 26 του π.δ. 169/2007 (Α’ 210).
δ) Όσοι λαμβάνουν το εξωιδρυματικό επίδομα ή το αντίστοιχο επίδομα του άρθρου 54 του π.δ. 169/2007.
ε) Οι πολύτεκνοι, των οποίων το ένα τουλάχιστον των τέκνων είναι ανήλικο ή σπουδάζει σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές και έως τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας του ή είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία.
στ) Τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 4387/2016 (Α’ 85).
ζ) Συνταξιούχοι, λόγω αναπηρίας (από κοινή νόσο, εργατικό ατύχημα, ατύχημα εκτός εργασίας, επαγγελματική νόσο). (Εγκύκλιος 1/2024 και 10/2024).
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο διοικητής του e-ΕΦΚΑ, Αλέξανδρος Βαρβέρης, δήλωσε: «Πέρα από το βασικό στόχο της αποκατάστασης μιας μεγάλης αδικίας που “ποινικοποιούσε” την εργασία των συνταξιούχων, μέσω της παρακράτησης σημαντικών ποσών από τη σύνταξή τους, η επιτυχία του μέτρου σηματοδοτεί την επίτευξη τριών σημαντικών στόχων, που είναι η ουσιαστική αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας, η παροχή κινήτρων σε καταρτισμένους επαγγελματίες να επιστρέψουν στην αγορά εργασίας, καθώς και η αύξηση των δημοσίων εσόδων. Οι συνταξιούχοι ευνοούνται και η οικονομία της χώρας ωφελείται».
