Εξαιρετικά κρίσιμη η κατάσταση του Σλοβάκου πρωθυπουργού μετά την απόπειρα δολοφονίας του – Πολιτικά τα κίνητρα του δράστη
Ο Σλοβάκος πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο τραυματίστηκε σοβαρά έπειτα από επίθεση με πυροβολισμούς που δέχθηκε σήμερα κατά την αποχώρησή του μετά το πέρας κυβερνητικής σύσκεψης στην πόλη Χάντλοβα της Σλοβακίας.
Ο δράστης έχει συλληφθεί από την αστυνομία, ενώ ο Σλοβάκος πρωθυπουργός μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο με ελικόπτερο που έστειλε στο σημείο η σλοβακική υπηρεσία εκτάκτων καταστάσεων.
Το πρωθυπουργικό γραφείο ανακοίνωσε πως η κατάσταση της υγεία του Ρόμπερτ Φίτσο, ο οποίος τραυματίστηκε στην κοιλιακή χώρα και στα χέρια, παραμένει κρίσιμη. Ο πρωθυπουργός μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο της πόλης Μπάνσκα Μπίστριτσα, καθώς η σοβαρότητα της κατάστασής του δεν επέτρεπε τη μεταφορά στην πρωτεύουσα, Μπρατισλάβα.
Κατά το πρώτο, σύντομο ιατρικό ανακοινωθέν, ο Ρόμπερτ Φίτσο είχε τις αισθήσεις του όταν έφτασε στο νοσοκομείο, όπου και του παρασχέθηκαν οι πρώτες βοήθειες μετά από πυροβολισμό και σταθεροποιήθηκαν οι ζωτικές λειτουργίες του.
Ο υπουργός Άμυνας της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Κάλινακ, δήλωσε αργότερα (21:00 ώρα Ελλάδος) ότι ο πρωθυπουργός Φίτσο βρίσκεται στο χειρουργείο για περισσότερο από τρεις ώρες, ενώ περιέγραψε την κατάσταση της υγείας του ως εξαιρετικά κρίσιμη. Ο Κάλινα δήλωσε ότι “αυτό που συνέβη σήμερα αποτελεί στίγμα που θα μας κηνυγά για πολλά χρόνια”, αλλά πρόσθεσε ότι “προς ώρας όλοι σκεφτόμαστε την κατάσταση του πρωθυπουργού μας Ρόμπερτ Φίτσο” και “ελπίζουμε ότι είναι αρκετά δυνατός ώστε να αντιμετωπίσει τον τραυματισμό του”.
Συνεχίζοντας ο Κάλινακ σημείωσε “ότι δεν βρίσκει λόγια για να περιγράψει αυτό του οποίου γίναμε μάρτυρες σήμερα”, σημειώνοντας ότι 30 χρόνια μετά την ίδρυση της Σλοβακίας η χώρα εμφανίζει μια εικόνα που δεν αρέσει σε κανέναν. “Μετά από 30 χρόνια, φτάσαμε στη σημερινή στιγμή, σε αυτήν τη συνέντευξη Τύπου”, σημείωσε ο Σλοβάκος υπουργός Άμυνας, προσθέτοντας ότι αν αυτό δείχνει ότι η χώρα άλλα, “άλλαξε σε κάτι που δεν αρέσει σε κανέναν. Δεν βοηθάει σε τίποτα να συνεχίσουμε έτσι, ας το σταματήσουμε”.
Εκπρόσωπος του Υπουργείου Εσωτερικών της Σλοβακίας επιβεβαίωσε πως επρόκειτο για δολοφονική επίθεση, με τον υπουργό Εσωτερικών της χώρας, Μάτους Σουτάι-Έστοκ, να αναφέρει ότι ο δράστης πυροβόλησε πέντε φορές κατά του Φίτσο, σε μια δολοφονική επίθεση, όπως τη χαρακτήρισε, προσθέτοντας ότι οι σλοβακικές αρχές υποψηφιάζονται πως τα κίνητρα του δράση ήταν πολιτικά υποκινούμενα.
Ο υπουργός Εσωτερικών απέδωσε την επίθεση κατά του Φίτσο στη ρητορική μίσους που έχει ενταθεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι “αυτό που ξεκίνησε τώρα, το έσπειραν πολλοί από εσάς, το μίσος σας”.
Ο Σουτάι-Έστοκ απηύθυνε έκκληση προς όλους τους πολίτες να σταματήσει η ρητορική του μίσους, σημειώνοντας ότι “δεν μπορούμε να απαντάμε στο μίσος με μίσος” και πρόσθεσε ότι οι αρχές κάνουν ό,τι μπορούν για να προστατεύσουν τους πολιτικούς
Συμπλήρωσε δε ότι εφεξής θα προσφέρεται προστασία προς όλους τους αξιωματούχους που δυνητικά μπορεί να αποτελέσουν στόχους τέτοιων επιθέσεων, συμπεριλαμβανομένων των δημοσιογράφων και δημοσίων προσώπων.
Πληροφορίες του Guardian, που επικαλείται πηγές του σλοβάκικου μέσου Aktuality, κάνουν λόγο για τρία τραύματα: ένα στην κοιλιά και δύο στα χέρια.
Οι πρώτες πληροφορίες για τον δράστη
Όπως μεταδίδει το BBC, οι πρώτες πληροφορίες από σλοβάκικα μέσα ενημέρωσης αναφορικά με τον δράστη κάνουν λόγο για έναν άνδρα σλοβάκικης καταγωγής, ηλικίας 71 ετών.
Από επίσημα χείλη, η πρόεδρος Ζουζάνα Τσαπούτοβα δήλωσε ότι το άτομο που πυροβόλησε τον Σλοβάκο πρωθυπουργό συνελήφθη από την αστυνομία η οποία “θα παράσχει περαιτέρω πληροφορίες όταν είναι δυνατόν”.
Όπως μεταδίδει με ανάρτηση του στο X το πρακτορείο Nexta, δράστης είναι ο Σλοβάκος λογοτέχνης Γιουράι Τσιντούλα, ο οποίος φαίνεται να δηλώνει πως το κίνητρο της επίθεσης ήταν η διαφωνία του με τις πολιτικές της κυβέρνησης.
Τα σλοβακικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι ο δράστης ήταν πρώην φρουρός ασφαλείας σε εμπορικό κέντρο, συγγραφέας τριών ποιητικών συλλογών και μέλος της Σλοβακικής Εταιρείας Συγγραφέων.
Σύμφωνα με το ειδησεογραφικό μέσο ενημέρωσης Aktuality.sk, ο γιος του δράστη ανέφερε ότι ο πατέρας του είχε νόμιμη άδεια οπλοφορίας, χωρίς πάντως να κατονομάσει κανέναν εξ αυτών. “Δεν έχω ιδέα τι σκοπό είχε ο πατέρας μου, τι σχεδίαζε, τι συνέβη”, ανέφερε.
Η Σλοβάκα πρόεδρος καταδίκασε την επίθεση και ευχήθηκε ταχεία ανάρρωση στον πρωθυπουργό της χώρας.
I am shocked. We are all shocked by the terrible and vile attack on Prime Minister Robert Fico. We may not fully comprehend yet the seriousness of what has happened today. The shooting of the Prime Minister is first and foremost an attack on a human being — but it’s also an… pic.twitter.com/CrP6icgsWy
— Zuzana Čaputová (@ZuzanaCaputova) May 15, 2024
Αυτόπτης μάρτυρας μετέφερε στο Reuters ότι άκουσε αρκετούς πυροβολισμούς και έπειτα είδε έναν άνδρα να συλλαμβάνεται από την αστυνομία.
Το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης της Σλοβακίας, Progressive Slovakia ακύρωσε την προγραμματισμένη για το βράδυ της Τετάρτης διαμαρτυρία κατά των κυβερνητικών μεταρρυθμίσεων του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα.
“Καλούμε όλους τους πολιτικούς να απέχουν από οποιεσδήποτε εκφράσεις που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην κλιμάκωση της έντασης”, δήλωσε ο ηγέτης του κόμματος, Μίχαλ Σιμέκα.
Κυρ. Μητσοτάκης: “Σοκαρισμένος από την αποτρόπαια επίθεση”
“Σοκαρισμένος” δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από την δολοφονική απόπειρα κατά της ζωής του Σλοβάκου πρωθυπουργού Ρόμπερτς Φίτσο, σε ανάρτηση του στην αγγλική γλώσσα στο “Χ”. Ο πρωθυπουργός τόνισε με κατηγορηματικό τρόπο ότι τέτοιες πράξεις βίας δεν έχουν θέση στις κοινωνίες μας, και ευχήθηκε ταχεία ανάρρωση στον Σλοβάκο πρωθυπουργό.
“Σοκαρισμένος από την αποτρόπαια επίθεση εναντίον του πρωθυπουργού της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο. Τέτοιες πράξεις βίας δεν έχουν θέση στις κοινωνίες μας. Του εύχομαι ταχεία ανάρρωση” ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης.
Παγκόσμιο σοκ και καταδίκη για το συμβάν
Την “άθλια επίθεση” καταδίκασε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σχολιάζοντας πως “τέτοιες πράξεις βίας δεν έχουν θέση στην κοινωνία μας και υπονομεύουν το ύψιστο κοινωνικό αγαθό, που είναι η δημοκρατία”. “Οι σκέψεις μου βρίσκονται με τον πρωθυπουργό Φίτσο και την οικογένεια του”, συμπλήρωσε.
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ και η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα δήλωσαν σοκαρισμένοι από το συμβάν. “Τίποτα δε μπορεί να δικαιολογήσει τέτοιες πράξεις βίας”, τόνισε με ανάρτηση του στο Χ ο Σ. Μισέλ, με την Ρ. Μέτσολα να αναφέρει: “Εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καταδικάζω αυτή τη βίαιη επίθεση. Οι σκέψεις μου είναι μαζί του και με την οικογένειά του αυτή τη δύσκολη στιγμή”.
Ο Γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σολτς δήλωσε μέσω ανάρτησης του στο X: “Είμαι σοκαρισμένος από την άνανδρη απόπειρα δολοφονίας κατά του Σλοβάκου πρωθυπουργού, Ρόμπερτ Φίτσο. Η βία δεν έχει θέση στην ευρωπαϊκή πολιτική”.
Στο ίδιο μήκος κινήθηκαν και οι αναρτήσεις των πρωθυπουργών της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ και Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε, οι οποίοι καταδίκασαν σοκαρισμένοι το γεγονός και εξέφρασαν τη συμπαράσταση τους προς τον Ρ. Φίτσο.
“Είμαι σοκαρισμένος από την τραγική αυτή είδηση. Όλες οι σκέψεις μου είναι με τον πρωθυπουργό Φίτσο και την οικογένεια του”, δήλωσε ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Ρίσι Σούνακ.
“Βαθύτατα σοκαρισμένος” από την “αποτρόπαια επίθεση εναντίον του φίλου μου Ρόμπερτ Φίτσο”, δήλωσε και ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν.
Ο Τσέχος πρωθυπουργός, Πετρ Φιάλα δήλωσε επίσης σοκαρισμένος από την είδηση, ευχόμενος με τη σειρά του ταχεία ανάρρωση στον Σλοβάκο ομόλογο του, ενώ το ίδιο έπραξε και ο Ρουμάνος πρωθυπουργός, Μαρσέλ Τσολάκου, υπογραμμίζοντας πως οι δράστες πρέπει να τιμωρηθούν.
Τη συμπαράσταση τους εξέφρασαν επίσης ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ. “Η επίθεση κατά του Σλοβάκου πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο είναι αποτρόπαια”, δήλωσε ο Ζελένσκι σε μήνυμά του στην πλατφόρμα Χ, συνεχίζοντας: “Καταδικάζουμε απερίφραστα αυτή την πράξη βίας σε βάρος του αρχηγού της κυβέρνησης ενός γειτονικού κράτους και εταίρου”, ενώ ο Γ. Στόλτενμπεργκ δήλωσε “σοκαρισμένος και αποτροπιασμένος”.
Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, σε γραπτή ανακοίνωση της κυβέρνησης της Ρώμης, υπογραμμίζει ότι “με τη σκέψη της είναι κοντά στον Ρόμπερτ Φίτσο, στην οικογένειά του και στον φίλο λαό της Σλοβακίας”. “Επιθυμώ, και εξ ονόματος της ιταλικής κυβέρνησης, να εκφράσω την απερίφραστη καταδίκη κάθε μορφής βίας και κάθε επίθεσης στις βασικές αρχές της δημοκρατίας και της ελευθερίας”, πρόσθεσε.
Σε ανάρτηση του στο X, ο Ισπανός πρωθυπουργός, Πέδρο Σάντσεζ δήλωσε “τρομοκρατημένος και εξοργισμένος από την επίθεση”. “Η Ισπανία στέκεται στο πλευρό του Ρόμπερτ Φίτσο, της οικογένειάς του και του σλοβακικού λαού σε αυτήν την εξαιρετικά δύσκολη στιγμή. Τίποτα δεν μπορεί ποτέ να δικαιολογήσει τη βία”, πρόσθεσε.
Ο Αυστριακός καγκελάριος, Καρλ Νεχάμερ δήλωσε πως “το μίσος και η βία δεν έχουν θέση στις δημοκρατίες μας”, ο Βέλγος πρωθυπουργός Αλεξάντερ ντε Κρο έκανε λόγο για “επίθεση στη δημοκρατίας”, ενώ ο Πορτογάλος πρωθυπουργός Λουίς Μοντενέγκρο εξέφρασε την αλληλεγγύη του στον Σλοβάκο ομόλογο του καταδικάζοντας “την απαράδεκτη και βάρβαρη πράξη πολιτικής βίας”.
Την καταδίκη και συμπαράσταση τους εξέφρασαν επίσης η Δανή πρωθυπουργός Μέτε Φρέντερικσεν, η Εσθονή ομόλογος της, Κάγια Κάλλας, ο πρόεδρος της Λιθουανίας Γκιτάνας Ναουσέντα και ο Λετονός πρόεδρος Έντγκαρς Ρινκέβιτς.
Β. Πούτιν: Τερατώδες έγκλημα
Και η Ρωσία εξέφρασε την καταδίκη της για την απόπειρα δολοφονίας εις βάρος του Σλοβάκου πρωθυπουργού.
Αρχικά, ο Ρώσος πρεσβευτής στη Μπρατισλάβα, Ιγκόρ Μπρατσίκοφ, σε επιστολή προς τον Φίτσο που δημοσίευσε η ρωσική πρεσβεία στη σελίδα της στο Facebook, δήλωσε ότι καταδικάζει σθεναρά “αυτήν την πράξη βίας”, εκφράζοντας την πεποίθησή για “την ανάγκη τιμωρίας των δραστών”.
Στη συνέχεια, ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, με μήνυμα του στο Telegram χαρακτήρισε την απόπειρα ως “τερατώδες έγκλημα”:
“Δεν μπορεί να υπάρξει καμία δικαιολογία για αυτό το τερατώδες έγκλημα. Γνωρίζω τον Ρόμπερτ Φίτσο, είναι ένας θαρραλέος και δυναμικά σκεπτόμενος άνθρωπος. Ελπίζω ότι αυτά τα προτερήματα του θα τον βοηθήσουν να επιβιώσει από αυτή τη δύσκολη κατάσταση”, σχολίασε ο Πούτιν.
Τζο Μπάιντεν: Καταδικάζουμε αυτή τη φρικτή πράξη βίας
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν έκανε επίσης δηλώσεις για το συμβάν, λέγοντας πως είναι “θορυβημένος” από την επίθεση και πως ο ίδιος και η σύζυγός του, Τζιλ, προσεύχονται για τη γρήγορη ανάρρωση του Ρόμπερτ Φίτσο: “Οι σκέψεις μας είναι με την οικογένεια του Σλοβάκου πρωθυπουργού και το λαό της Σλοβακίας”.
Κλείνοντας, αφού καταδίκασε ”αυτή τη φρικτή πράξη βίας”, τόνισε πως η πρεσβεία των ΗΠΑ “βρίσκεται σε στενή επαφή με την κυβέρνηση της Σλοβακίας και είναι έτοιμη να βοηθήσει”.
