Πότε παραγράφονται οι επιστροφές φόρων και προστίμων
Μέχρι και για μια δεκαετία μπορούν οι φορολογούμενοι να διεκδικούν και να εισπράττουν επιστροφές φόρου, οι οποίες «κολλάνε» σε γραφειοκρατικές διαδικασίες ή για κάποιους λόγους αρνείται η Εφορία να τους επιστρέψει.
Κατόπιν αποφάσεων των ανωτάτων δικαστηρίων, η ΑΑΔΕ αναγκάστηκε να προσαρμόσει το πλαίσιο που θα ισχύει πλέον για τις επιστροφές φόρου και όρισε χρονικά διαστήματα, ίσα με εκείνα που ισχύουν για την παραγραφή των φορολογικών υποθέσεων.
Το νέο καθεστώς καλύπτει επιστροφές φόρου εισοδήματος, ΦΠΑ, ΕΝΦΙΑ, φόρους γονικών παροχών, δωρεών, κληρονομιών και λοιπών φόρων, τελών και προστίμων, επιβαλλόμενων από τις ΔΟΥ και τα Ελεγκτικά Κέντρα, οι οποίοι κρίθηκαν ως αχρεωστήτως καταβληθέντες ή από πρόστιμα που επιβλήθηκαν, πληρώθηκαν, αλλά στη συνέχεια ακυρώθηκαν.
Ειδικότερα με εγκύκλιο (Ε 2001/2024) του διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή, ορίζεται κατ’ αρχήν ότι η περίοδος παραγραφής του δικαιώματος επιστροφής φόρου αρχίζει, δηλαδή, να μετρά από τη λήξη του έτους υποβολής της σχετικής φορολογικής δήλωσης.
Ακόμη, προβλέπεται, πως, η χρηματική απαίτηση κατά του Δημοσίου, για την οποία έχει εκδοθεί τίτλος πληρωμής, υπόκειται σε πενταετή παραγραφή, που αρχίζει από την έκδοση του τίτλου πληρωμής.
Συγχρόνως, η εγκύκλιος προσθέτει ότι, η περίοδος παραγραφής μιας επιστροφής φόρου μπορεί να επεκταθεί και πέραν της πενταετίας ή ακόμη και της δεκαετίας από την λήξη του έτους υποβολής της δήλωσης, εφόσον, εν τω μεταξύ, μεσολαβήσει η έκδοση διορθωτικής πράξης προσδιορισμού φόρου από την οποία προκύπτει ότι καταβλήθηκαν αχρεωστήτως ποσά φόρων και προστίμων τα οποία πρέπει να επιστραφούν.
Δηλαδή, αν το επιστραφέν ποσό έχει οριστεί σε 5.000 ευρώ και πριν τη λήξη της πενταετίας από την υποβολή της σχετικής δήλωσης, η ΑΑΔΕ προβεί σε διορθωτική πράξη προσδιορισμού του φόρου, τότε η περίοδος παραγραφής της απαίτησης του φορολογούμενου έναντι του δημοσίου, παρατείνεται αρχικά για ένα έτος και κατόπιν παρατείνεται για μια ακόμη πενταετία, από τη ημερομηνία έκδοσης του ΑΦΕΚ.
Η εγκύκλιος
Αναλυτικότερα η εγκύκλιος διευκρινίζει τα ακόλουθα:
- Η αξίωση για επιστροφή φόρου, ο οποίος καταβλήθηκε αχρεωστήτως, παραγράφεται κατά τον χρόνο που παραγράφεται το δικαίωμα της Φορολογικής Διοίκησης για έκδοση πράξης προσδιορισμού φόρου, αναφορικά με την αντίστοιχη φορολογική υποχρέωση από την οποία πηγάζει η αξίωση προς επιστροφή.
- Ειδικά για την παραγραφή της αξίωσης για επιστροφή φόρου που προκύπτει ότι καταβλήθηκε αχρεωστήτως ως αποτέλεσμα έκδοσης πράξης για την ακύρωση ή την τροποποίηση άμεσου προσδιορισμού ή πράξης προσδιορισμού του φόρου ή πράξης επιβολής προστίμου, ορίζεται ότι παρατείνεται κατά ένα (1) έτος από την ημερομηνία έκδοσης της πράξης ακύρωσης ή τροποποίησης, εφόσον η πράξη ακύρωσης ή τροποποίησης εκδίδεται εντός του τελευταίου έτους της προθεσμίας παραγραφής ή μετά από τη συμπλήρωση του χρόνου παραγραφής.
- Κάθε απαίτηση του φορολογούμενου που προκύπτει βάσει δήλωσης ή πράξης προσδιορισμού φόρου ή άλλης πράξης ή οριστικής δικαστικής απόφασης, ή απόφασης της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών δημιουργεί ατομικό φύλλο έκπτωσης (ΑΦΕΚ), καθώς και ότι το εκκαθαρισμένο ΑΦΕΚ από το οποίο προκύπτει επιστροφή φόρου που εισπράχθηκε αχρεώστητα, αποτελεί οριστικό τίτλο πληρωμής της σχετικής απαίτησης του φορολογούμενου.
- Χρηματική απαίτηση κατά του Δημοσίου, για την οποία έχει εκδοθεί τίτλος πληρωμής, υπόκειται σε πενταετή παραγραφή, που αρχίζει από την έκδοση του τίτλου πληρωμής.
- Οι απαιτήσεις που πηγάζουν από αχρεωστήτως καταβληθέντα φόρο, τέλος ή εισφορά, καθώς και από κάθε άλλη διάταξη νόμου για τις οποίες έχει εκδοθεί τίτλος πληρωμής, παραγράφονται μετά την πάροδο πενταετίας από την εκκαθάριση του ΑΦΕΚ.