Οι 3 προκλήσεις για την οικονομία το 2024
Κοινοτικά κονδύλια, έσοδα και ακρίβεια είναι οι τρεις βασικοί τομείς για τους οποίους έχει δεσμευτεί η ηγεσία του ΥΠΕΘΟ μετά τις τελευταίες εκλογές οι οποίοι θα κρίνουν για φέτος την ανάπτυξη, την δημοσιονομική προσαρμογή αλλά και την σύγκλιση των εισοδημάτων.
Ο πρώτος είναι να επιτευχθεί η αξιοποίηση στην οικονομία περίπου 10,5 δισ. κοινοτικών πόρων από κοινοτικά χρηματοδοτικά εργαλεία μέχρι και το τέλος του έτους. Από αυτά περίπου 3,7 δισ. ευρώ θα πρέπει να γίνουν δαπάνες για επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και 800 εκατ. ευρώ από τα δάνεια του ΤΑΑ θα πρέπει να χρηματοδοτήσουν ιδιωτικές επενδύσεις. Τα υπόλοιπα 6 δισ. θα πρέπει να γίνουν δαπάνες για έργα των διαδοχικών ΕΣΠΑ 2013 – 2020 και 2021 – 2027. Η αξιοποίηση του τεράστιου αυτού ποσού είναι απαραίτητη για να επιτευχθεί ο στόχος για ρυθμό ανάπτυξης 2,9% “διαψεύδοντας” τους διεθνείς οργανισμούς (ΕΕ, ΔΝΤ, ΟΟΣΑ) οι οποίοι προβλέπουν φέτος για την Ελλάδα ρυθμό ανάπτυξης από 2,3% – 2,5%.
Προοπτικά, η επίτευξη της απορρόφησης ρεκόρ για τα ελληνικά δεδομένα σε κοινοτικούς πόρους είναι απαραίτητη ειδικά μετά το αναθεωρημένο στα 36 δισ. πρόγραμμα “Ελλάδα 2.0” και την ανάγκη πλήρους ενεργοποίησης του ΕΣΠΑ 2021 – 2027 για να συνεχιστεί απρόσκοπτα η ροή κοινοτικών πόρων και τα επόμενα χρόνια.
Το στοίχημα της φοροδιαφυγής
Το δεύτερο μεγάλο στοίχημα για φέτος είναι ο περιορισμός της φοροδιαφυγής.
Η Κυβέρνηση και η ηγεσία του υπουργείου Εθνικής οικονομίας και οικονομικών έχουν θέσει το θέμα σε προτεραιότητα για τα επόμενα χρόνια ώστε να υπάρξουν πόροι για να συνεχιστεί η μείωση φόρων. Στην κατεύθυνση αυτή το ΥΠΕΘΟ έχει ήδη ψηφίσει 11 παρεμβάσεις. Μέσω του νέου τρόπου φορολόγησης ελευθέρων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων θα εξασφαλίσει 552 εκατ. ευρώ και θα ξεκινήσει τη μείωση του “μνημονιακού” τέλους επιτηδεύματος.
Ωστόσο, εκτός από τον επιπλέον φόρο των μη μισθωτών ο οποίος επιτεύχθηκε με μια διοικητική απόφαση, εντός και εκτός Ελλάδας, όπου έχει επικοινωνηθεί η όλη προσπάθεια, θα περιμένουν τα αποτελέσματα στην μείωση του κενού ΦΠΑ και την αύξηση των άμεσων φόρων από τις υπόλοιπες 10 παρεμβάσεις. Οι περισσότερες από αυτές αφορούν τη μείωση της χρήσης μετρητών και περαιτέρω αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Εξίσου σημαντικό όμως, τόσο για τα δημόσια έσοδα όσο και για την εικόνα που θα δοθεί εκτός Ελλάδα, είναι και το αποτέλεσμα από τον περιορισμό της φοροδιαφυγής μέσω της από καιρού αναμενόμενης διασύνδεσης των pos με τις ταμειακές μηχανές αλλά και το νέο πλέγμα ελέγχων από την ΑΑΔΕ. Η καλή πορεία των εσόδων θα κρίνουν το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης και σε δεύτερο βαθμό τη μείωση του χρέους.
Το πρόβλημα της ακρίβειας
Παρά την αύξηση του πληθωρισμού για τον Δεκέμβριο στο 3,7% από 2,9% τον Νοέμβριο, οι προβλέψεις για το σύνολο του χρόνου θέλουν τον πληθωρισμό να υποχωρεί περαιτέρω το 2024. Η επίσημη πρόβλεψη είναι ότι ο πληθωρισμός, σε όρους Εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή, θα υποχωρήσει στο 2,6% φέτος από 3,9% που αναμένεται να διαμορφωθεί για το σύνολο του 2023. Ωστόσο, οι καταναλωτές δεν πληρώνουν το πληθωρισμό αλλά τις τιμές στο ράφι, οι οποίες έχουν αυξηθεί υπερβολικά, ειδικά σε βασικά είδη διατροφής.
Η σημερινή Κυβέρνηση θα πρέπει να επιμείνει στον συνεχή έλεγχο της αγοράς ώστε οι τιμές ειδικά σε βασικά τρόφιμα και είδη καθημερινής κατανάλωσης που αυξήθηκαν υπερβολικά λόγω και του “πληθωρισμού της απληστίας”, να υποχωρήσουν σε πιο ομαλά επίπεδα. Μπορεί η προσδοκία για οριζόντια πτώση των τιμών να είναι ανεδαφική πια, όσο υπάρχει θετική ανάπτυξη. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά περιθώρια για τον περιορισμό της αισχροκέρδειας και των εναρμονισμένων πρακτικών οι οποίες αναπτύσσονται στη χώρα μας, ειδικά όταν έχουμε εξωγενείς αυξήσεις στις τιμές.
Στη μείωση της ακρίβειας βασικό συστατικό θα είναι η προσπάθεια της αύξησης των εισοδημάτων, όχι μόνο σε ονομαστικούς όρους αλλά και ως μονάδες αγοραστικής δύναμης.
