Ασυλία για τις τραπεζικές καταθέσεις και γενικά τις συναλλαγές που είχαν σε 43 χώρες το έτος 2022 εξασφαλίζουν οι Έλληνες και άλλοι Ευρωπαίοι πολίτες, καθώς οι συγκεκριμένες χώρες αρνούνται να παράσχουν στοιχεία στην ΑΑΔΕ και στις άλλες φορολογικές αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με απόφαση του υπουργού και του υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστή Χατζηδάκη και Χάρη Θεοχάρη (1160/2023) καθορίζονται τα μη συνεργάσιμα κράτη στον φορολογικό τομέα, δηλαδή κράτη ή περιοχές δικαιοδοσίας ή υπερπόντιες χώρες ή εδάφη που τελούν υπό οποιοδήποτε ειδικό καθεστώς σύνδεσης ή εξάρτησης, για το φορολογικό έτος 2022.
Πρόκειται για κράτη τα οποία δεν συμμετέχουν στην αυτόματη ανταλλαγή στοιχείων μεταξύ των φορολογικών αρχών, όπως προβλέπει το πλαίσιο της Πολυμερούς Συμφωνίας Αρμοδίων Αρχών (ΠΣΑΑ) για την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών, που έχει προωθήσει ο ΟΟΣΑ.
Στόχος της ΠΣΑΑ είναι η πάταξη της διακίνησης μαύρου χρήματος, καθώς ακόμα και οι καταθέσεις και οι άλλες επενδύσεις σε φορολογικούς παραδείσους, θα γνωστοποιούνται στις αρχές της χώρας που είναι φορολογικοί κάτοικοι.
Η συμφωνία για την ανταλλαγή πληροφοριών σημαίνει ότι οι φορολογικές και οι τραπεζικές αρχές των συγκεκριμένων χωρών θα παρέχουν τα λεπτομερή στοιχεία που διαθέτουν για τους τραπεζικούς λογαριασμούς και άλλων περιουσιακών στοιχείων, αλλοδαπών πολιτών, στις αρχές των χωρών στις οποίες έχουν τη φορολογική τους κατοικία.
Δηλαδή οι ελληνικές φορολογικές αρχές έχουν πρόσβαση σε κάθε λογαριασμό και άλλα περιουσιακά στοιχεία που διατηρούν Έλληνες πολίτες σε άλλες χώρες και αντίστοιχα, οι αρχές άλλων χωρών, θα έχουν πρόσβαση στα στοιχεία φορολογίας και τραπεζικών λογαριασμών που έχουν υπήκοοί τους, στην Ελλάδα.
Μέσα από τη διαδικασία αυτή περιορίζεται η διακίνηση του μαύρου χρήματος, το ξέπλυμα και η φοροδιαφυγή, αλλά υπό προϋποθέσεις.
Όμως η συγκεκριμένη διαδικασία λαβώθηκε, καθώς για το 2022, 43 χώρες βγήκαν εκτός της συμφωνίας και δεν κοινοποιούν στοιχεία σε άλλες χώρες και εν προκειμένω σε χώρες της Ε.Ε.
Οι συνέπειες
Σε ότι αφορά στους Έλληνες που έχουν συναλλαγές με τις συγκεκριμένες χώρες, εξασφαλίζουν ελεγκτική ασυλία για καταθέσεις, γενικά χρηματοοικονομικές επενδύσεις και άλλα περιουσιακά στοιχεία που έχουν σε αυτές.
Όμως οι συναλλαγές με μη συνεργάσιμα κράτη έχουν και τις ακόλουθες συνέπειες:
- Δεν εκπίπτουν οι δαπάνες που καταβάλλονται προς φυσικό ή νομικό πρόσωπο φορολογικό κάτοικο του κράτους αυτού, εκτός εάν ο φορολογούμενος αποδείξει ότι οι δαπάνες αυτές αφορούν πραγματικές και συνήθεις συναλλαγές και δεν έχουν ως αποτέλεσμα τη μεταφορά κερδών ή εισοδημάτων ή κεφαλαίων με σκοπό τη φοροαποφυγή ή τη φοροδιαφυγή.
- Δεν ισχύουν οι εξαιρέσεις από τον Ειδικό Φόρο Ακινήτων (για ακίνητα που ανήκουν σε εξωχώριες εταιρείες).
Η λίστα των 43 κρατών
Τα κράτη που χαρακτηρίζονται μη συνεργάσιμα για το έτος 2022 είναι τα ακόλουθα:
Άγιος Μαρτίνος
Αϊτή
Ακτή Ελεφαντοστού
Αλγερία
Αγκόλα
Ανγκουίλα
Αντίγκουα και Μπαρμπούντα
Βανουάτου
Βασίλειο του Λεσότο
Βιετνάμ
Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι
Γκαμπόν
Γκάνα
Γουϊάνα
Γουϊνέα
Γουατεμάλα
Καζαχστάν
Καμπότζη
Κονγκό (Δημοκρατία του)
Λευκορωσία
Λιβερία
Μαδαγασκάρη
Μάλι
Μαυριτανία (έως 31.07.2022)
Μπενίν
Μποτσουάνα
Μπουρκίνα Φάσο
Νίγηρας
Νικαράγουα
Ντομίνικα
Ονδούρα
Παλάου
Παναμάς
Παπούα Νέα Γουϊνέα
Ρουάντα (έως 30.11.2022)
Σεϋχέλλες
Ταϋλάνδη (έως 31.03.2022)
Τανζανία
Τόγκο
Τρινιδάδ και Τομπάγκο
Τζιμπουτί
Τσάντ
Φιλιππίνες