Ανησυχητική αύξηση παρουσιάζουν φέτος οι απάτες στον ΦΠΑ, που οδηγούν την ΑΑΔΕ να παγώνει τους ΑΦΜ δεκάδων φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων.
Συγχρόνως, ανησυχητική είναι και η διαπίστωση ότι το ποσοστό της παραβατικότητας στις συγκεκριμένες ελεγχόμενες υποθέσεις ξεπερνά το 90%.
Πρόκειται για τις υποθέσεις των «εξαφανισμένων εμπόρων» και τις απάτες τύπου «καρουζέλ», δηλαδή για κυκλώματα που πραγματοποιούν εικονικές συναλλαγές (εισαγωγές και εξαγωγές) με επιχειρήσεις τρίτων χωρών, με στόχο την αποφυγή πληρωμής του ΦΠΑ ενώ διεκδικούν και εισπράττουν επιστροφή που δεν έχει καταβληθεί!
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, το πρώτο τετράμηνο 2023 πραγματοποιήθηκαν και ολοκληρώθηκαν 72 έρευνες – έλεγχοι σε μεγάλες υποθέσεις φοροδιαφυγής και απάτης και βρέθηκαν παραβάσεις στις 66 περιπτώσεις ή στο 91,7% των ελεγχόμενων υποθέσεων.
Στις υποθέσεις που εντοπίστηκαν παραβάσεις απενεργοποιήθηκαν τα ΑΦΜ 66 εμπλεκόμενων. Αναλογικά ο αριθμός τους είναι από τους υψηλότερους τα τελευταία χρόνια.
Το 2022 η εφορία είχε παγώσει 147 ΑΦΜ για σοβαρές απάτες στον τομέα του ΦΠΑ, το 2021 πάγωσαν 139 ΑΦΜ, το 2020 απενεργοποίησε 144 ΑΦΜ και το 2019 οι παραβάσεις που οδήγησαν σε απενεργοποίηση ΑΦΜ ήταν 116.
Ψηλά στην κλοπή ΦΠΑ η Ελλάδα
Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα είναι στην τέταρτη θέση των χωρών της ΕΕ με το υψηλότερο ποσοστό απάτης στον ΦΠΑ, καθώς με βάση τα τελευταία στοιχεία της Κομισιόν, το κόστος της φοροδιαφυγής στον ΦΠΑ στη χώρα μας ανήλθε σε 3,2 δισ. ευρώ, ή στο 19,7% των δυνητικών εσόδων από τον ΦΠΑ.
Το υψηλό ποσοστό της παραβατικότητας οφείλεται στο γεγονός ότι οι φορολογικές αρχές κατευθύνονται στις συγκεκριμένες υποθέσεις κατόπιν καταγγελιών, οι οποίες κατά συντριπτικό ποσοστό είναι ακριβείς.
Πιο συγκεκριμένα, τίθενται στο στόχαστρο υποθέσεις έρευνας σχετικά με την απάτη στον ενδοκοινοτικό ΦΠΑ και τον εντοπισμό εξαφανισμένων εμπόρων, αξιοποιώντας στοιχεία από ειδικά σχεδιασμένο πρόγραμμα ανάλυσης κινδύνου και συνδυασμένης πληροφόρησης.
Παράλληλα, για πρώτη φορά αξιοποιούνται στοιχεία από το σύστημα Ανάλυσης Δικτύων Συναλλαγών (Transaction Network Analysis- ΤΝΑ), του οποίου κύριος σκοπός είναι η επεξεργασία και ανάλυση στοχοθετημένων πληροφοριών για τη διασυνοριακή απάτη μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ.
Επίσης, πρόκειται για περιπτώσεις απάτης τύπου καρουζέλ, στις οποίες εμπλέκονται διάφορες εταιρείες που πωλούν η μία στην άλλη σε εγχώρια αγορά αγαθά ή υπηρεσίες, τα οποία εισάγονται χωρίς ΦΠΑ, από προμηθευτή (την αποκαλούμενη εταιρεία-όχημα) σε άλλη χώρα της ΕΕ.
Μία από τις εταιρείες της αλυσίδας, συνήθως η εισάγουσα τα αγαθά, δεν καταβάλλει τον ΦΠΑ στον κρατικό προϋπολογισμό παρότι τον χρεώνει στον επόμενο αγοραστή, διαπράττοντας με τον τρόπο αυτό απάτη. Η εταιρεία αυτή συνήθως εξαφανίζεται χωρίς ίχνη αμέσως μετά τη συναλλαγή (εξαφανισμένος έμπορος).
Η είσπραξη του φόρου είναι συνεπώς αδύνατη στη χώρα στην οποία καταναλώνονται τα αγαθά ή οι υπηρεσίες.
Ωστόσο, οι άλλοι αγοραστές στην αλυσίδα ζητούν να τους επιστραφεί ο ΦΠΑ από τον κρατικό προϋπολογισμό μετά τη μεταπώληση των αγαθών.
Έτσι, μπορεί το κράτος να επιστρέψει ΦΠΑ για ΦΠΑ που δεν εισέπραξε και η ζημιά να είναι διπλή, καθώς χάνει το 24% της αξίας των εμπορευμάτων και επιστρέφει το 24% της αξίας τους!
Μια άλλη παράμετρος είναι, τα αγαθά στην πραγματικότητα να μην μετακινήθηκαν ή να μην υπάρχουν καν, δηλαδή να πρόκειται για ανύπαρκτες συναλλαγές.
